Europejski Bank Centralny zdecydował się na szóstą z rzędu obniżkę stóp procentowych, wpisując się w oczekiwania rynków finansowych. W rezultacie realna stopa procentowa w strefie euro zbliżyła się do zera.
- Rada Prezesów postanowiła dziś obniżyć trzy podstawowe stopy procentowe EBC o 25 punktów bazowych. W szczególności decyzja o obniżeniu stopy depozytowej – poprzez którą Rada Prezesów steruje nastawieniem polityki monetarnej – jest oparta o uaktualnioną prognozę inflacji, dynamiki procesów inflacyjnych oraz siły transmisji monetarnej – głosi lutowy komunikat Europejskiego Banku Centralnego.
Stopa procentowa podstawowych operacji refinansujących zostanie obniżona z 2,90% do 2,65%. Stopa depozytowa pójdzie w dół z 2,75% do 2,50%, a stopa kredytu z 3,15% do 2,90%. W ten sposób podstawowa stopa procentowa w EBC (którą od ubiegłego roku jest stawka oprocentowania depozytów) niemal zrównała się z inflacją HCIP za ostatnie 12 miesięcy, która w lutym wyniosła 2,4%. Oznacza to, że realna stopa procentowa dla strefy euro liczona ex post wynosi niespełna 0,1%. Czyli praktycznie zero.
Dz
Mimo to lutowa redukcja stóp w EBC była powszechnie oczekiwana na rynkach finansowych. Warto przy tym dodać, że w styczniu ezerwa Federalna zdecydowała się utrzymać stopy procentowe na niezmienionym poziomie i wyraźnie już wyższym niż w przypadku strefy euro. Obecnie różnica ta wynosi ok. 185 pb. na korzyść dolara.
- Większość mierników presji inflacyjnej sugeruje, że inflacja trwale ustabilizuje się w pobliżu 2-procentowego średnioterminowego celu Rady Prezesów. Krajowa inflacja pozostaje wysoka, głównie za sprawą tego, że płace i ceny w niektórych sektorach ze znaczącym opóźnieniem nadal dostosowują się do przeszłego wzrostu inflacji – tak swoją decyzję uzasadniła Rada Prezesów.
EBC w trybie paniki – tnie stopy na każdym posiedzeniu
Była to już szósta obniżka stóp procentowych w Europejskim Banku Centralnym w ramach rozpoczętego w 2024 roku cyklu poluzowania polityki pieniężnej. W czerwcu ubiegłego roku zapadła decyzja o pierwszej od 2019 roku obniżce stóp procentowych w strefie euro. Wcześniej przez dziewięć miesięcy stopy w EBC utrzymywane były na najwyższych poziomach od 2001 roku. Łączna skala tych obniżek wynosi już 150 pb. w przypadku stopy depozytowej oraz 185 pb. w przypadku stopy operacji refinansujących.
Na poprzednią redukcję stóp Rada Prezesów EBC zdecydowała się pod koniec stycznia, czyli nieco ponad miesiąc temu. Natomiast w połowie grudnia obniżyła koszty kredytu o kolejne 25 pb. W październiku EBC zdecydował się na cięcie stóp o 25 pb., zaś we wrześniu EBC obniżył stopę depozytową także o 25 pb., jednocześnie redukując stopę referencyjną aż o 60 pb. w ramach zapowiedzianego jeszcze w marcu „zawężenia” korytarza stóp procentowych.
Luzowanie polityki monetarnej w EBC rozpoczęło się na kilka miesięcy przed spadkiem inflacji HICP w strefie euro do pożądanego przez bank centralny poziomu. Jeszcze w sierpniu inflacja HICP w eurolandzie wynosiła 2,2%. Dopiero wrześniowy odczyt HICP uplasował się poniżej 2% i był to pierwszy taki przypadek od 38 miesięcy. Ale w listopadzie inflacja HICP ruszyła w górę i podniosła się do 2,3%, by w grudniu sięgnąć poziomu 2,4%. W styczniu 2025 roku było to już 2,5%, a w lutym ponownie 2,4%. Jakby nie patrzeć to w dalszym ciągu rezultaty przewyższające 2-procentowy cel EBC.
Po marcowym posiedzeniu Rady Prezesów podniesiono prognozę dla tegorocznej inflacji HICP do 2,3%. Dopiero w roku 2026 ma się ona obniżyć do 1,9% i ustabilizować na poziomie 2,0% w rok później. Inflacja bazowa ma wynieść 2,2% średniorocznie w tym roku, 2,0% w przyszłym i 1,9% w 2027 r. Wraz z podniesieniem prognozy dla inflacji w dół poszła prognoza dla wzrostu PKB, który w 2025 roku w strefie euro ma wynieść zaledwie 0,9%, by przyspieszyć do 1,2% w 2026 i 1,3% w 2027.
- Polityka monetarna staje się znacząco mniej restrykcyjna w miarę, jak cięcia stóp procentowych obniżają koszty nowych pożyczek dla przedsiębiorstw i gospodarstw domowych, a wzrost akcji kredytowej nabiera tępa – napisano w komunikacie EBC.
Wciąż nierozwiązanym problemem pozostaje ciągle nieakceptowalnie szybki wzrost cen usług, które w lutym były o 3,7% droższe niż rok temu – wynika z danych Eurostatu. W rezultacie inflacja bazowa HICP utrzymała się na podwyższonym poziomie i wyniosła 2,6%, przekraczając 2-procentowy cel EBC. Na tym odcinku od miesięcy nie widać w śladów istotnej dezinflacji i jest to problem dla unijnych władz monetarnych.
- Rada Prezesów jest zdeterminowana, aby zapewnić trwałą stabilizację inflacji na poziomie 2-procentowego średnioterminowego celu. Swoje decyzje będzie podejmować z posiedzenia na posiedzenie i będą one zależne od napływających danych – zapewniły po raz kolejny władze monetarne strefy euro, gdyby ktoś miał jakieś wątpliwości.
Ilościowe zacieśnianie pozostaje w toku
Równolegle do obniżek stóp procentowych EBC prowadzi politykę „ilościowego zacieśniania” (QT) warunków monetarnych. W ramach QT portfel programu APP jest zmniejszany w określonym i przewidywalnym tempie, ponieważ Eurosystem nie reinwestuje już spłat kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych. Od lipca 2023 Rada Prezesów zaprzestała reinwestycji w ramach programu APP.
- Eurosystem nie reinwestuje już wszystkich spłat kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych nabytych w ramach programu PEPP i zmniejsza portfel PEPP średnio o 7,5 mld euro miesięcznie. Rada Prezesów zamierza zaprzestać reinwestycji w ramach programu PEPP z końcem 2024. Decyzja o redukcji portfela PEPP zapadła ponad rok temu.
Kolejne posiedzenie Rady Prezesów zaplanowane jest na 16-17 kwietnia. Jednakże pod koniec marca (26-27.03) ma się odbyć spotkanie wirtualne.
