31 lipca mija ostateczny termin na dostarczenie deklaracji dotyczącej pozostania członkiem Otwartych Funduszy Emerytalnych. Na razie na pozostanie w OFE zdecydowało się tylko��600 tysięcy z 14 milionów klientów uprawnionych do złożenia deklaracji. Czy Polacy dalej nie wiedzą, co wybrać, czy może już wybrali?

Ubezpieczony z 10 letnim stażem w OFE powinien mieć zgromadzonych ok. 32 tys. zł na koncie emerytalnym. Przeciętny Polak w portfelu OFE ma ok. 19 tys. zł – 1 lutego na skutek reformy część obligacyjna o równowartości ok. 9 tys. zł została przetransferowana do ZUS-u.

Od początku kwietnia do 31 lipca 2014 roku Polacy będący członkami OFE mają możliwość złożenia deklaracji chęci pozostania klientem Otwartych Funduszy Emerytalnych. Jeśli tego nie zrobią, to automatycznie zostaną zapisani do ZUS-u. Oznacza to, że wówczas cała ich składka trafi do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ale podzielona na dwa konta:

• do konta w ZUS-ie trafi 12,22% (63% składki). Jest to "stare" konto, na które wcześniej już trafiały nasze składki
• na subkonto w ZUS-ie trafi 7,3% (37% składki). Jest to konto utworzone na potrzeby reformy emerytalnej, na którym zapisuje się równowartość aktywów przetransferowanych z OFE.

���Dz�����

Jeśli jednak ubezpieczony zdecyduje się na pozostanie w OFE, co może zrobić poprzez dostarczenie odpowiedniej deklaracji do 31 lipca 2014 roku (liczy się data stempla pocztowego), to:

• na „stare” konto w ZUS trafi 12,22% (63% składki),
• na subkonto w ZUS trafi 4,38% składki (22%),
• na konto w OFE przelane zostanie 2,92% składki (15%).

Tak naprawdę Polacy nie decydują o rozdysponowaniu składek albo tylko do ZUS-u albo tylko do OFE. Jest to tylko decyzja o tym, czy chcemy część składki przeznaczać również na konto w Otwartym Funduszu Emerytalnym. Obligatoryjnie, niezależnie od wyboru - minimum 85% trafi do ZUS-u.

Osoba zarabiająca 2000 zł brutto co miesiąc zaoszczędzi na emeryturę 390 zł.

Gdy zdecyduje się pozostać w ZUS to:

• 246 zł trafi na „stare” konto w ZUS,
• 144,4 zł trafi na subkonto.

Gdy wyśle deklarację to:

• 246 zł trafi na „stare konto”,
• 87,6 zł trafi na subkonto w ZUS,
• 56,8 zł przelane zostanie na konto w OFE.

Innymi słowy, osoba o dochodzie wynoszącym 2 tys. zł brutto miesięcznie, nawet jeśli zdecyduje się na pozostanie w OFE to rocznie wpłaci do nich ok. 681 zł. Po 35 latach systematycznego oszczędzania takiej kwoty przy założeniu, że inflacja nie przekroczy 3,5%, a roczne odsetki wyniosą przynajmniej 10% to powinniśmy mieć zgromadzone ok. 220 tys. zł, które będą miały równowartość obecnych 90 tys. zł.

Na 10 lat przed planowanym przejściem na emeryturę zgromadzone aktywa będą transferowane do ZUS-u (w 120 transzach). Jest to tzw. suwak, który ma chronić klientów OFE przed ewentualną utratą wartości zgromadzonych aktywów związanych z niekorzystnymi trendami na rynkach finansowych. Oznacza to, że dodatkowa wypłata z OFE przy tak niskiej wpłacie będzie wynosiła równowartość obecnych ok. 400 zł miesięcznie i to tylko przy założeniu, że co roku OFE uda się dla nas zarobić przynajmniej 10%, a jest to bardzo optymistyczne założenie.

To wcale nie oznacza, że OFE są złe i należy wybrać ZUS. Niemniej nie dają one żadnej gwarancji, że rzeczywiście kiedykolwiek dojdzie do wypłaty jakichkolwiek pieniędzy, bo w praktyce rynki finansowe w długim okresie są nieprzewidywalne, np. na skutek decyzji politycznych może dojść do utraty większości aktywów, itp. Reforma OFE zakłada jeszcze jedną kluczową zmianę – fundusze nie będą mogły kupować obligacji państwowych.

PAP

��

To, co jest dobre dla finansów publicznych, istotnie zmniejsza stabilność stopy zwrotu z portfeli OFE, które będą więcej wydawały na akcję i inne papiery wartościowe, w których inwestowanie wiąże się z większym ryzykiem. Jednak istotnym czynnikiem przemawiającym za Otwartymi Funduszami Emerytalnymi jest możliwość dziedziczenia składek, które w postaci żywej gotówki są wypłacane dzieciom zmarłego.

Co się stanie z ZUS-em?

Z liczby oświadczeń składanych przez Polaków wynika, że raczej��większość��zobowiązanych do oszczędzania na emeryturę pozostanie w ZUS-ie.��Niestety, wbrew pozorom system ZUS-owski również zostanie poważnie zmieniony, bo rząd pozostawił możliwość dziedziczenia składek zapisanych na subkontach, które w razie śmierci ubezpieczonego powiększą kapitał emerytalny wskazanych spadkobierców.

To w pewnym sensie narusza ideę repartycypacji, na której ZUS się opiera. Oznacza ona, że ze składek obecnie pracujących finansuje się obecnych emerytów. W przypadku, gdy część osób będzie miała powiększone za sprawą zmarłych ubezpieczonych kapitały emerytalne - dochodzi do zachwiania równowagi systemu, który i tak działa na słowo honoru i musi być dofinansowywany z budżetu państwa. Niewykluczone, że w ciągu paru lat rząd odejdzie od tego pomysłu.

Więcej w ZUS-ie to większe bezpieczeństwo finansów publicznych

Na razie większość nie wybiera OFE, a więc mimowolnie decyduje się na ZUS. Jest to dobra wiadomość dla finansów publicznych, bo w teorii dzięki częściowej likwidacji OFE rząd będzie musiał mniej dopłacać do systemu.

W praktyce zwiększa to pewność wypłat emerytur, które gwarantuje państwo. Przy czym, mówiąc o pewności, chodzi o zachowanie wartości wypłacanych świadczeń na godnym poziomie – bo państwo zawsze ma możliwość „dodrukowania pieniędzy”, z których wypłaci się świadczenia emerytalne. Wówczas na skutek wysokiej inflacji mogą one nie mieć żadnej wartości. I to jest właśnie to słowo honoru, na którym opiera się obecny system.

Zgodnie z reformą emerytalną pozostawia się możliwość zdecydowania się na OFE w terminie późniejszym. Rząd będzie otwierał tzw. okienka transferowe, kiedy ubezpieczeni będą mogli zapisać się do OFE lub z niego zrezygnować. Pierwsze będzie w 2016 roku, a każde następne co 4. lata.

Oczywiście o ile będzie się jeszcze do czego zapisać. W sytuacji, gdy w OFE pozostanie tylko kilka procent ubezpieczonych�� (niedawno mówiło się o 13%, ale najprawdopodobniej łącznie na OFE zdecyduje się ok. 6%-7%), nie tylko czeka nas konsolidacja na rynku, ale sama giełda znajdzie się w kłopocie, bo istotnie zmniejszy się liczba inwestorów. W tym scenariuszu przyszłość GPW nie rysuje się w różowych barwach, dlatego przy małej liczbie chętnych w zasadzie nie ma większego sensu ryzykować pozostaniem w OFE.

Sprawdź: ZUS czy OFE - najczęściej zadawane pytania, czyli:

1. kogo dotyczy wybór OFE?
2. jestem w wieku 50 plus, czy w tym wypadku mogę zdecydować się na OFE?
3. jak pozostać w OFE ( przypadku wysłania deklaracji pocztą liczy się data nadania)?

Zatem dla kogo ZUS, a dla kogo OFE?

Sprawa nie jest oczywista. Część ekonomistów uważa, że gdy ktoś jest młody, powinien bardziej ryzykować. W teorii młodzi do 35. roku życia powinni zapisać się do OFE. Za starych, czyli tych, którzy mają mniej niż 10 lat do emerytury, rząd już zadecydował i ich aktywa trafiają do ZUS-u. Osoby w średnim wieku powinny się dobrze zastanowić, czy opłaca im się ryzykować. Zasadne jest pytanie, czy w ogóle jest co ryzykować, bo z ostatnich analiz wynika, że bez względu na przyjęte rozwiązanie, emerytury i tak będą na poziomie ok. 30%-40% ostatniego wynagrodzenia, czyli będą dużo niższe niż obecnie.

Na wybór można jeszcze spojrzeć z innego punktu widzenia. Jeżeli ktoś pracuje w sektorze finansów publicznych, to decyzją o pozostaniu w ZUS niejako wspiera państwo, które być może dzięki temu będzie miało więcej środków na potencjalne podwyżki. Z kolei, wpłacając pieniądze do OFE, w zasadzie inwestuje się w polską gospodarkę. Dzięki temu powstają nowe miejsca pracy, bardziej innowacyjne produkty, etc. Biorąc pod uwagę te dylematy lepiej stosować rozwiązania proste tzn. kierować się kryterium wiekowym. Zatem młodzi teraz wysyłają deklaracje, a starzy sprawdzają swoje .

Łukasz Piechowiak

Ź��ó��ł��: