Senat jednogłośnie przyjął w czwartek nowelizację ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy i zaproponował do niej trzy poprawki. Nowela wróci teraz do Sejmu. Być może będzie potrzebne dodatkowe posiedzenie - mówi PAP szef sejmowej komisji Wiesław Szczepański.


Sejm kolejną nowelizację o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa uchwalił w środę. W czwartek jednogłośnie przyjął ją Senat i zaproponował do niej trzy poprawki. Przeciwni senackim propozycjom byli przedstawiciele rządu i senatorowie PiS.
Jedna z poprawek, zgłoszona przez grupę senatorów, m.in. Magdalenę Kochan i Gabrielę Morawską-Stanecką, zakłada, że w sprawach obywatelek Ukrainy prokurator będzie miał 7 dni od zawiadomienia na stwierdzenie, że zachodzi przesłanka dopuszczająca aborcję w przypadku, gdy ciąża jest następstwem czynu zabronionego, tj. gwałtu. Poprawka ma zapewnić, że kobiety, które zostały skrzywdzone przez rosyjskich okupantów, otrzymają zaświadczenie przed upływem 12. tygodnia ciąży. Propozycja wywołała kontrowersje, jako wychodząca poza obszar nowelizacji.
Wiceszef MSWiA Paweł Szefernaker w odpowiedzi na tę poprawkę tłumaczył m.in., że ani do Prokuratury Krajowej, ani do ministerstwa nie dotarły informacje czy skargi, które wskazywałyby na opóźnienia wydawania zaświadczeń. Zapewniał też, że procedura związana ze sprawami zbrodni wojennych od samego początku została tak przygotowana, aby była jak najbardziej sprawna.
Druga poprawka ma na celu wykreślenie z noweli przepisów, które umożliwią przekierowanie w 2022 r. wolnych środków z Funduszu Zapasów Interwencyjnych oraz Funduszu Rozwoju Dróg na zakup surowców energetycznych przez Rządową Agencję Rezerw Strategicznych, aby wzmocnić bezpieczeństwo energetyczne oraz uzupełnić zapasy. Autor poprawki, senator KO Stanisław Gawłowski nazwał te przepisy "gigantycznym skandalem". Jak mówił, te środki powinny być przeznaczone na poprawę środowiska w Polsce, nie zakup węgla.
Wiceminister klimatu i środowiska Ireneusz Zyska podkreślił, że te przepisy mają służyć zapewnieniu bezpieczeństwa Polakom w zakresie cen ciepła. "Uruchomienie zakupów interwencyjnych węgla na rynkach światowych z innego kierunku niż kierunek rosyjski będzie służyć również zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego naszym gościom, uchodźcom wojennym z Ukrainy" - powiedział.
Trzecia poprawka, zgłoszona przez senator Kochan, dotyczyła powiadomienia, które pracodawca powinien złożyć w ciągu 14 dni od powierzenia pracy obywatelowi Ukrainy. Poprawka zakłada, że złożenie przed nowelizacją powiadomienia po terminie będzie uznawane za dopełnienie obowiązku. Według wiceminister rodziny i polityki społecznej Barbary Sochy poprawka była zbędna. Wiceszefowa MRiPS zwracała uwagę na proponowany w noweli przepis, który mówi o tym, że jeśli pracodawca nie dopełnił tego obowiązku przed nowelizacją, będzie mógł to zrobić w ciągu 14 dni od wejścia jej w życie.
Poprawki zaproponowane przez Senat musi rozpatrzeć Sejm. PAP zapytała przewodniczącego sejmowej Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych Wiesława Szczepańskiego z Lewicy, kiedy posłowie mogą się tym zająć. Jak zaznaczył, zgodnie z harmonogramem najbliższe posiedzenie izby odbędzie się za dwa tygodnie.
Szczepański zaznaczył, że jeżeli przepisy okażą się niezbędne rządowi do realizacji ustawy, marszałek Elżbieta Witek może podjąć decyzję o jednodniowym posiedzeniu Sejmu celem tylko rozpatrzenia tych poprawek. Poseł zadeklarował, że komisja jest gotowa w każdej chwili. "Zakładaliśmy, że w Senacie poprawek nie będzie, poprawki się pojawiły. Wszystko leży teraz w rękach pani marszałek" - dodał.
Procedowana nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy wprowadza pierwszy pakiet rozwiązań systemowych, które mają pomóc uchodźcom z Ukrainy zaadaptować się w Polsce. Nowe przepisy mają na celu m.in. uelastycznienie rynku pracy, zwiększenie możliwości korzystania z kursów języka polskiego przez Ukraińców, a także tworzenie punktów przedszkolnych dla dzieci z Ukrainy. W noweli są też rozwiązania, które pozwolą wyeliminować przypadki pobierania świadczeń przez obywatela Ukrainy, który utracił do nich prawo. Ureguluje też kwestie zmiany i ponownego nadania statusu UKR, którzy ukraińscy uchodźcy otrzymują w rejestrze PESEL, w przypadku wyjazdów z Polski i ponownym przybyciem w związku z wojną na Ukrainie.(PAP)
Autorka: Agnieszka Ziemska
agzi/ jann/