Chaotyczna polityka celna nowej administracji Donalda Trumpa wzbudzi艂a wiele niepokoj贸w nie tylko w艣r贸d europejskich eksporter贸w, ale r贸wnie偶 u ich pracownik贸w, kt贸rzy obawiaj膮 si臋 o swoje miejsca pracy. Oznacza to, 偶e tak偶e polski rynek mog膮 czeka膰 diametralne zmiany, zar贸wno je艣li chodzi o handel, jak i rynek pracy.
Wed艂ug danych GUS w 2024 roku polski eksport towar贸w do Stan贸w Zjednoczonych osi膮gn膮艂 warto艣膰 11,6 mld euro, co stanowi wzrost o 6,1 proc. w por贸wnaniu z rokiem poprzednim. G艂贸wnymi kategoriami eksportowanych z naszego kraju towar贸w s膮 maszyny i urz膮dzenia mechaniczne, aparatura medyczna i optyczna oraz urz膮dzenia transportowe. Rola Polski w europejskim eksporcie do Stan贸w Zjednoczonych, kt贸ry w ubieg艂ym roku wyni贸s艂 333,4 mld euro, jest jednak bardziej 锄艂o偶ona. Ameryka艅skie c艂a sprawi膮, 偶e zmniejszy si臋 sprzeda偶 towar贸w ze Starego Kontynentu na tamtejszy rynek. To z kolei mo偶e prze艂o偶y膰 si臋 na mniejsz膮 produkcj臋 przemys艂ow膮 w Europie.
Nawet 13 tys. pracownik贸w bran偶y automotive straci prac臋?
Jak twierdzi Renata Wozba, prezes zarz膮du Grupy T2S, ekspert ds. rynku pracy Business Centre Club, zmiany na polskim rynku pracy spowodowane wprowadzeniem ameryka艅skich ce艂 dotyczy膰 mog膮 zw艂aszcza bran偶y automotive.
鈥� Polska odgrywa kluczow膮 rol臋 w dostarczaniu komponent贸w i maszyn do Unii Europejskiej. Skomplikowany 艂a艅cuch dostaw nie pozwala jednoznacznie oszacowa膰, ile z nich trafia do Stan贸w Zjednoczonych z innych kraj贸w UE, jednak uznaje si臋, 偶e ich liczba jest znacz膮ca 鈥� m贸wi 足智彩赛果 Renata Wozba.
鈥� Wzrost c艂a mo偶e zahamowa膰 popyt na t臋 cz臋艣膰 towar贸w, a w rezultacie negatywnie wp艂yn膮膰 na ich produkcj臋 i rynek pracy. Podczas spotkania przedstawicieli bran偶y automotive z premierem szacowano, 偶e zmiany te mog膮 pozbawi膰 pracy nawet 13 tysi臋cy pracownik贸w. Czy ten czarny scenariusz si臋 spe艂ni - dowiemy si臋 zapewne za jaki艣 czas. 听
Zawirowania nie tylko w bran偶y motoryzacyjnej
Z kolei wed艂ug ekspert贸w Smart Solutions HR, wy偶sze c艂a b臋d膮 dotkliwe nie tylko dla bran偶y automotive.
鈥� Negatywne skutki odczuj膮 bran偶e wymagaj膮ce wieloletnich inwestycji i d艂ugofalowych zwrot贸w inwestycyjnych. W艣r贸d nich znajduj膮 si臋: farmacja i biotechnologia, metalurgia, elektrotechnika i elektronika, technologie specjalistyczne i in偶ynieryjne, bran偶a chemiczna oraz IT 鈥� uwa偶a Agnieszka Kolanowska, Strategic Partnership Manager w Smart Solutions HR.
鈥� W obliczu nowych regulacji i wynikaj膮cej z nich niepewno艣ci, cz臋艣膰 biznes贸w przeniesie si臋 w inne regiony 艣wiata. Wprowadzenie wy偶szych ce艂 powoduje, 偶e przedsi臋biorcy i inwestorzy dzia艂aj膮 z du偶膮 ostro偶no艣ci膮, a niekt贸rzy wr臋cz zamra偶aj膮 plany inwestycyjne. Takie nastawienie ma bezpo艣rednie prze艂o偶enie na rynek pracy. W niekt贸rych bran偶ach prawdopodobnie b臋d膮 zwolnienia, a inne b臋d膮 szuka艂y wi臋kszej elastyczno艣ci, by m贸c reagowa膰 na wszelkie zmiany koniunktury 鈥� m贸wi Kolanowska.
Zmieni si臋 polskie PKB?
Jak t艂umaczy Renata Wozba, Stany Zjednoczone s膮 drugim po Niemczech odbiorc膮 polskiej warto艣ci dodanej i 贸smym partnerem eksportowym w wymianie towarowej.
鈥� Wed艂ug raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego 鈥淧otencjalne konsekwencje zmian w polityce celnej administracji USA dla polskiej gospodarki鈥� wprowadzenie wy偶szych ce艂 b臋dzie mia艂o znacz膮cy wp艂yw na polskie PKB, a wska藕niki spadku oscyluj膮 w przedziale 0,12 - 0,43 proc. 鈥� m贸wi prezes Grupy T2R. 鈥� Co wi臋cej, w 2023 roku popyt finalny USA odpowiada艂 za 2,6 proc. krajowego PKB i 3 proc. zatrudnie艅. Warto艣ci te zdecydowanie ulegn膮 zmianie, zw艂aszcza w przypadku na艂o偶enia na UE c艂a w wysoko艣ci 25 proc.
Szansa dla polskich firm?
Wed艂ug ekspertki BCC, obecne zmiany w polityce celnej USA b臋d膮 odczuwalne m.in. w takich sektorach gospodarki jak transport czy g贸rnictwo.
鈥� Zawirowania na rynku pracy b臋d膮 nieuniknione 鈥� twierdzi Renata Wozba. 鈥� Jednak dostrzegam r贸wnie偶 艣wiate艂ko w tunelu. W 艣wietle raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego 40 proc. przebadanych przedsi臋biorc贸w obawia si臋 konsekwencji zwi膮zanych z ameryka艅skim c艂em. W praktyce, zmiany wprowadzone przez prezydenta USA mog膮 spowodowa膰 relokacj臋 firm produkcyjnych - zw艂aszcza z Europy Zachodniej, gdzie narzut wysokich op艂at celnych utrudnia produkcj臋. Tak膮 bezpieczn膮 przystani膮 dla przedsi臋biorc贸w mo偶e okaza膰 si臋 Polska, gdy偶 wci膮偶 w perspektywie produkcyjnej ponoszone koszty s膮 u nas stosunkowo niskie, co znacz膮co wp艂ywa na ko艅cow膮 cen臋 produktu. Jest to perspektywa pozytywna, gdy偶 wraz z inwestorami wzro艣nie zapotrzebowanie na pracownik贸w.
Paniki nie wida膰
Wed艂ug Cezarego Macio艂ka, prezesa Grupy Progres, decyzja prezydenta Donalda Trumpa o wprowadzeniu szerokich ce艂 importowych niew膮tpliwie mo偶e wp艂yn膮膰 na konkurencyjno艣膰 polskich towar贸w na rynku ameryka艅skim, szczeg贸lnie w bran偶ach eksportowych, takich jak przemys艂, motoryzacja czy produkcja mebli.
鈥� Jednak mimo potencjalnych zagro偶e艅, nie obserwujemy na rynku pracy oznak paniki. Przeciwnie 鈥� rekrutacje trwaj膮, a wielu pracodawc贸w aktywnie poszukuje pracownik贸w z my艣l膮 o nadchodz膮cym sezonie i realizacji zam贸wie艅 鈥� m贸wi 足智彩赛果 Cezary Macio艂ek.
鈥� Z naszego badania wynika, 偶e a偶 74 proc. przedsi臋biorc贸w uwa偶a, i偶 to Stany Zjednoczone ponios膮 najwi臋ksze koszty tej decyzji, a tylko niewielki odsetek spodziewa si臋, 偶e przyniesie ona USA realne korzy艣ci. Dane GUS z marca potwierdzaj膮 te偶 popraw臋 nastroj贸w w sektorach, kt贸re potencjalnie mog膮 ucierpie膰 鈥� w przetw贸rstwie przemys艂owym czy handlu detalicznym i hurtowym.
Niezb臋dna elastyczno艣膰
Wed艂ug Renaty Wozby u rodzimych przedsi臋biorc贸w, kt贸rzy eksportowali produkty do USA, zmiany w wysoko艣ci op艂at celnych mog膮 wp艂yn膮膰 na poszukiwanie nowych rynk贸w zbytu.
鈥� Firmy produkcyjne zaczn膮 uniezale偶nia膰 si臋 od Stan贸w Zjednoczonych i przekierowywa膰 swoje towary do innych kraj贸w, gdzie op艂ata celna nie jest tak wysoka. W obu przypadkach podj臋te dzia艂ania wzmocni膮 polsk膮 bran偶臋 przemys艂ow膮 i logistyczn膮, a w rezultacie - b臋d膮 nap臋dza膰 rodzim膮 gospodark臋 鈥� uwa偶a przedstawicielka BCC.
鈥� My艣l臋 r贸wnie偶, 偶e w du偶ej mierze sw贸j renesans mo偶e w贸wczas prze偶ywa膰 outsourcing. Niestabilna sytuacja gospodarcza zredukowa艂a liczb臋 rekrutacji. Je艣li europejscy inwestorzy rozpoczn膮 produkcj臋 na terenie Polski lub rozpoczn膮 eksport produkt贸w poza USA, w logistyce i przemy艣le zacznie brakowa膰 pracownik贸w. By wype艂ni膰 t臋 luk臋 wiele przedsi臋biorstw mo偶e skorzysta膰 w艂a艣nie z us艂ug outsourcingu procesowego lub pracowniczego.
Co nas nie zabije鈥�
Zdaniem prezesa Grupy Progres, obecnie to nie polityka celna, lecz wysokie koszty zatrudnienia, niepewno艣膰 gospodarcza oraz niedob贸r wykwalifikowanych pracownik贸w stanowi膮 najwi臋ksze wyzwania dla biznesu.
鈥� Polska gospodarka wielokrotnie udowadnia艂a swoj膮 odporno艣膰 na zewn臋trzne wstrz膮sy 鈥� uwa偶a Cezary Macio艂ek. 鈥� Je艣li uda si臋 nam zdywersyfikowa膰 kierunki eksportu i przyci膮gn膮膰 nowe inwestycje, np. z Europy zamiast z Azji, mo偶emy nawet wyj艣膰 z tej sytuacji wzmocnieni. Kluczowe b臋dzie jednak wsparcie ze strony pa艅stwa i odwaga w podejmowaniu decyzji 鈥� nie pod wp艂ywem emocji, a ch艂odnej analizy 鈥� podsumowuje ekspert.
