D艂u偶nicy, kt贸rzy stali si臋 niewyp艂acalni, maj膮 szans臋 na nowy start z czyst膮 kart膮. Droga do tego celu nie jest jednak prosta, a og艂oszenie upad艂o艣ci konsumenckiej wymaga spe艂nieniu kilku warunk贸w i przej艣cia przez kilkuetapow膮 procedur臋. Podpowiadamy, co nale偶y zrobi膰, 偶eby skorzysta膰 z opcji bankructwa.
Artyku艂 jest kolejnym z poradnik贸w ukazuj膮cych si臋 w ramach serii edukacyjnej 足智彩赛果 pt. "Jak wyj艣膰 z d艂ug贸w?". Dotychczas ukaza艂y si臋 r贸wnie偶:
- jak sprawdzi膰 swoje d艂ugi?
- jak sp艂aci膰 alimenty, d艂ugi za mieszkanie, w banku?
- jakie s膮 mo偶liwo艣ci wyj艣cia z d艂ug贸w?
- jak pozby膰 si臋 d艂ug贸w po rodzicach, dzieciach, wsp贸艂ma艂偶onku?
Upad艂o艣膰 konsumencka coraz popularniejsza
Upad艂o艣膰 konsumencka jest coraz cz臋艣ciej wykorzystywanym przez Polak贸w rozwi膮zaniem. Od 2015 r., w kt贸rym wprowadzono nowe, 艂agodniejsze przepisy, liczba og艂osze艅 stale ro艣nie. Nie oznacza to jednak, 偶e bankructwo jest proste i szybkie, a umorzenie zobowi膮za艅 automatyczne.
Instytucja upad艂o艣ci konsumenckiej ma dwa cele. Pierwszym jest uwolnienie osoby niewyp艂acalnej od d艂ug贸w, kt贸rych nie jest ona w stanie regulowa膰 w ca艂o艣ci lub w cz臋艣ci. Drugim jest zaspokojenie wierzycieli upad艂ego w takiej cz臋艣ci, w jakiej jest to mo偶liwe. 狈颈别飞测辫艂补肠补濒苍辞艣膰 nale偶y rozumie膰 jako stan, w kt贸rym utracili艣my zdolno艣膰 do regulowania zobowi膮za艅 鈥� np. rat kredytowych, op艂at za media. Przyjmuje si臋, 偶e 3-miesi臋czne op贸藕nienie w sp艂atach jest punktem zwrotnym, wtedy stajemy si臋 niewyp艂acalni.
Krok 1. Bankructwo 鈥� rozwa偶, czy to dla ciebie
Zanim zdecydujemy si臋 na z艂o偶enie wniosku do s膮du, powinni艣my by膰 艣wiadomi konsekwencji tego kroku. Warto wiedzie膰, 偶e og艂oszenie upad艂o艣ci konsumenckiej powoduje:
- Wstrzymanie post臋powa艅 s膮dowych i egzekucyjnych. Upad艂y nie b臋dzie ju偶 m贸g艂 by膰 艣cigany przez firmy windykacyjne lub komornik贸w, a gdy postanowienie stanie si臋 prawomocne 鈥� post臋powania b臋d膮 umorzone.
- Natychmiastow膮 wymagalno艣膰 wszystkich zobowi膮za艅, nawet je艣li ich sp艂ata jest np. roz艂o偶ona na raty.
- Koniec swobodnego rozporz膮dzania maj膮tkiem 鈥� nasze zasoby stan膮 si臋 mas膮 upad艂o艣ci zarz膮dzan膮 przez syndyka.
- Utrat臋 wi臋kszo艣ci maj膮tku poza najbardziej podstawowymi dobrami 鈥� zostanie on sprzedany i podzielony pomi臋dzy wierzycieli. Dotyczy to tak偶e otrzymywanego wynagrodzenia, poza cz臋艣ci膮, kt贸ra nie podlega zaj臋ciu.
- Ograniczenie niekt贸rych praw w trakcie trwania planu sp艂aty 鈥� nie b臋dziemy mogli zaci膮ga膰 zobowi膮za艅, poza tymi koniecznymi do codziennego 偶ycia.
Krok 2. Sprawd藕, czy spe艂niasz podstawowe warunki upad艂o艣ci konsumenckiej
Instytucja konsumenckiego bankructwa jest zarezerwowana dla os贸b fizycznych. Nie mo偶emy zatem prowadzi膰 dzia艂alno艣ci gospodarczej (ale wystarczy j膮 zako艅czy膰, by tak膮 mo偶liwo艣膰 uzyska膰) ani by膰 wsp贸lnikiem sp贸艂ki osobowej. Upad艂o艣ci nie mo偶e te偶 og艂osi膰 wsp贸lnie ma艂偶e艅stwo 鈥� ka偶dy musi wyst膮pi膰 osobno.
Podstawowym warunkiem powodzenia na dalszych etapach procedury jest powstanie niewyp艂acalno艣ci w wyniku niezale偶nych od nas okoliczno艣ci. Je艣li w k艂opoty wpakowali艣my si臋 umy艣lnie lub wskutek zaniedba艅, wniosek zostanie odrzucony. Do s膮du nale偶y jednak rozstrzygni臋cie, czy np. popadni臋cie w spiral臋 zad艂u偶enia w odruchu ratowania p艂ynno艣ci gospodarstwa domowego jest ju偶 dostatecznym przewinieniem.
Oddalenie wniosku nast膮pi r贸wnie偶, je偶eli m.in.:
- W ci膮gu ostatnich 10 lat umorzono wobec nas post臋powanie dotycz膮ce upad艂o艣ci konsumenckiej lub uchylono plan sp艂aty ze wzgl臋du na niew艂a艣ciwe wykonanie.
- W okresie 10 lat prawomocnie uznano nasz膮 czynno艣膰 za dokonan膮 z pokrzywdzeniem wierzycieli.
- W okresie 10 lat skorzystali艣my ju偶 z opcji upad艂o艣ci konsumenckiej.
- Podali艣my niepe艂ne lub niezgodne z prawd膮 dane we wniosku.
Krok 3. Z艂贸偶 wniosek o upad艂o艣膰 konsumenck膮
Wniosek o og艂oszenie upad艂o艣ci konsumenckiej nale偶y sk艂ada膰 na . Wype艂nienie druku wymaga zgromadzenia sporej porcji informacji. Powinni艣my zatem, zanim zabierzemy si臋 do pracy, przygotowa膰:
- Dokumenty dotycz膮ce wszystkich zobowi膮za艅 鈥� potrzebne b臋d膮 informacje o nazwie i adresie wierzyciela (np. banku), wysoko艣ci d艂ugu, terminach zap艂aty.
- Zestawienie wszystkich zabezpiecze艅 ustanowionych na naszym maj膮tku (hipotek, zastaw贸w itp.).
- Spis maj膮tku wraz ze wskazaniem, gdzie si臋 znajduje i jak膮 ma szacunkow膮 warto艣膰. Ten element mo偶e by膰 szczeg贸lnie pracoch艂onny, ale nale偶y podej艣膰 do przygotowania zestawienia sumiennie.
- List臋 ewentualnych wierzytelno艣ci spornych 鈥� uznanych przez nas za nienale偶ne.
Szczeg贸ln膮 wag臋 warto przy艂o偶y膰 do przygotowania uzasadnienia wniosku. Powinno ono wskazywa膰, dlaczego niewyp艂acalno艣膰 mia艂a charakter przez nas niezawiniony i z czego wynika艂a. Uzasadnienie nie powinno by膰 autobiografi膮 鈥� liczy si臋 zwi臋z艂o艣膰 i poparcie argument贸w odpowiednimi wiarygodnymi dokumentami (np. historia choroby).
Wniosek sk艂ada si臋 w wydziale gospodarczym s膮du rejonowego, wnosz膮c op艂at臋 w wysoko艣ci 30 z艂. Je艣li op艂acamy nale偶no艣膰 przelewem, nale偶y za艂膮czy膰 potwierdzenie wykonania transakcji. Nieodpowiednio wype艂niony wniosek zostanie nam zwr贸cony i b臋dziemy mieli tydzie艅 na jego uzupe艂nienie.
Krok 4. Likwidacja maj膮tku w upad艂o艣ci konsumenckiej
Za艂贸偶my, 偶e spe艂niamy warunki konieczne, by mo偶na by艂o og艂osi膰 upad艂o艣膰 konsumenck膮. S膮d wyznacza w贸wczas syndyka, kt贸ry b臋dzie czuwa膰 nad procesem ustalenia listy wierzytelno艣ci i likwidacji maj膮tku. Lista wierzytelno艣ci, czyli zestawienie, ile jeste艣my winni poszczeg贸lnym podmiotom, 聽zatwierdzana jest przez s臋dziego-komisarza.
W nast臋pnym etapie syndyk spieni臋偶y ca艂o艣膰 naszego maj膮tku, z wy艂膮czeniem podstawowych przedmiot贸w codziennego u偶ytku. Je艣li posiadamy nieruchomo艣膰, ona r贸wnie偶 trafi do masy upad艂o艣ciowej i zostanie sprzedana. Bankrut otrzyma tylko 24-krotno艣膰 艣redniej ceny czynszu najmu w danej miejscowo艣ci 鈥� to ma da膰 mo偶liwo艣膰 zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych przez pewien czas. Je艣li nie posiadamy 偶adnego warto艣ciowego maj膮tku, krok ten pomija si臋, przechodz膮c do ustalenia planu sp艂aty.
Krok 5. Plan sp艂aty
Up艂ynnienie maj膮tku zwykle okazuje si臋 niewystarczaj膮ce, by sp艂aci膰 wierzycieli. Dlatego nast臋pnym krokiem jest ustalenie przez s膮d planu sp艂aty wierzycieli. Wyznacza si臋 kwot臋, jak膮 co miesi膮c b臋dziemy musieli przekazywa膰 syndykowi. Bierze si臋 przy tym pod uwag臋 sytuacj臋 rodzinn膮 upad艂ego i jego mo偶liwo艣ci zarobkowe.
Realizacja planu sp艂aty to rodzaj testu solidno艣ci bankruta, mo偶e trwa膰 nie d艂u偶ej ni偶 3 lata. Jako upad艂y mamy obowi膮zek terminowo realizowa膰 swoje zobowi膮zanie i co rok sk艂ada膰 sprawozdanie. Je艣li nasza sytuacja finansowa ulegnie zmianie, mo偶emy z艂o偶y膰 wniosek o zmian臋 planu. Na koniec pozosta艂a cz臋艣膰 ci膮偶膮cych na nas d艂ug贸w zostaje umorzona.
Specyficznym przypadkiem jest sytuacja, gdy nie jeste艣my w stanie wygospodarowa膰 nic. W贸wczas s膮d wydaje postanowienie o umorzeniu pozosta艂ych zobowi膮za艅 bez realizacji planu sp艂aty.
Krok 6. Nowy start po upad艂o艣ci konsumenckiej
Zako艅czenie procesu upad艂o艣ci konsumenckiej oznacza powr贸t do normalno艣ci. By艂y bankrut startuje z czyst膮 kart膮, zn贸w mo偶e zaci膮ga膰 zobowi膮zania, ale jednocze艣nie z regu艂y jego sytuacja maj膮tkowa jest znacznie gorsza ni偶 przed popadni臋ciem w k艂opoty. Warto jeszcze raz podkre艣li膰, 偶e nast臋pn膮 szans臋 na skorzystanie z upad艂o艣ci ma si臋 dopiero po 10 latach. Finansowe b艂臋dy mog膮 zatem zaowocowa膰 powa偶nymi problemami, bez 偶adnej drogi wyj艣cia.