Podatek miedziowy w przysz艂ym roku ma by膰 ni偶szy o oko艂o p贸艂 miliarda z艂otych. Setki milion贸w z艂otych zostan膮 w sp贸艂ce na inwestycje, ale dywidenda mo偶e pozosta膰 szcz膮tkowa 鈥� m贸wi w komentarzu dla 足智彩赛果 ekspert. Kagiemne jest ju偶 wykorzystywane w kampanii wyborczej, a inwestorzy miotaj膮 si臋 na gie艂dzie, jak wyceni膰 wszystko razem.


Jak wskazano na konferencji 鈥濸olska. Rok Prze艂omu鈥� minister finans贸w widzi mo偶liwo艣膰 ograniczenia podatku od wydobycia niekt贸rych kopalin (tzw. podatku miedziowego, lub kagiemnego) o 500 mln z艂 w 2026 i o 700 mln z艂 w 2027 r. 鈥濩hcia艂bym, aby to zobowi膮zanie, to ograniczenie podatku by艂o d艂u偶sze ni偶 tylko dwa lata" 鈥� powiedzia艂 Andrzej Doma艅ski, daj膮c do zrozumienia, 偶e na razie mamy do czynienia z propozycj膮 rozwi膮zania tymczasowego, ale nie zmian膮 systemow膮.
W spos贸b dora藕ny, a nie systemowy dzia艂ali tak偶e poprzednicy. W 2022 r. podatek miedziowy zosta艂 obni偶ony, ale tylko na jeden rok. Uda艂o si臋 zaoszcz臋dzi膰 kilkaset milion贸w z艂otych, bo w 2022 r. wp艂ywy do bud偶etu z tego tytu艂u spad艂y do 3,05 mld z艂 z 3,54 mld z艂 wp艂aconych w 2021 r. Od 2012 r., kiedy rz膮d PO-PSL wprowadzi艂 podatek, KGHM wp艂aci艂o do bud偶etu z jego tytu艂u ponad 28 mld z艂. W ostatnim roku by艂o to rekordowe 3,8 mld z艂, a skumulowana wp艂ata w 2025 przebije granic臋 30 mld z艂.听


Przypomnijmy, 偶e wymiar podatku miedziowego jest zale偶nych od 艣rednich cen miedzi, co roku waloryzowanych o wska藕nik inflacyjny. Spos贸b naliczania miedziowej daniny nie uwzgl臋dnia jednak op艂acalno艣ci operacji wydobywczych. Co stanowi g艂贸wny zarzut formu艂y podatku przy ciagle rosn膮cych kosztach pracy, energii, materia艂贸w etc.听鈥濲e艣li co艣 zarabia, ob艂贸偶 to wysokim podatkiem. Je艣li nadal dzia艂a, podwy偶sz podatek. A gdy ju偶 padnie, zacznij to dotowa膰鈥� - przypomina艂聽przed laty Krzysztof Kolany niepisan膮 zasad臋 polityki gospodarczej wszelkiego radzaju rz膮d贸w w swoim tek艣cie o tym, dlaczego kagiemne szkodzi Polsce.听
Obecnie cena przekracza 37 600 z艂 za ton臋, wi臋c we wzorze obliczania wymiaru podatku stosuje si臋 mno偶nik 0,85. Przy czym maksymalny wymiar podatku nie mo偶e przekroczy膰 16 tys. z艂 za ton臋. Za rz膮d贸w poprzedniej ekipy jego obni偶ka polega艂a po prostu na zmianie mno偶nika. Teraz nie znamy jeszcze szczeg贸艂贸w zmian, ale z wcze艣niejszych dyskusji, o kt贸rych informowali艣my w listopadzie wynika, 偶e zmiany maj膮 by膰 szersze ni偶 tylko obni偶enie mno偶nika.
W ostatnich dw贸ch latach podatek od wydobycia niekt贸rych kopalin odpowiada艂 za 13 proc. jednostkowych koszt贸w operacyjnych KGHM. Dodajmy, 偶e dotyczy te偶 srebra, ale r贸wnie偶 gazu ziemnego i ropy. Wed艂ug raportu rocznego KGHM za 2023 r. 85 proc. zap艂aconej kwoty dotyczy艂o miedzi, a 15 proc. srebra.
Dyskusja o jego obni偶ce toczy si臋 od d艂u偶szego czasu. KGHM, 偶eby utrzyma膰 swoje fronty wydobywcze, musi inwestowa膰 艣rednio oko艂o 3,5 - 4 mld z艂 rocznie. Sp贸艂ka p艂aci mi臋dzy 2000 a 2500 dolar贸w podatku od ka偶dej wydobytej tony miedzi,聽podczas gdy mediana dla przemys艂u miedziowego na 艣wiecie, tzw. royalty, to poziom 500 dolar贸w na ton臋.
W czerwcu 2024 r. prezes KGHM Andrzej Szyd艂o m贸wi艂 o potrzebie dyskusji na temat takiej modyfikacji podatku, kt贸ra pozwoli艂aby KGHM prowadzi膰 inwestycje w celu wyd艂u偶enia 偶ycia firmy. 鈥濺etoryka zarz膮du KGHM w ostatnim czasie dotyczy艂a zwi臋kszania inwestycji. I jak sugerowa艂 zarz膮d, decyzja o zwi臋kszeniu ich skali musi si臋 wi膮za膰 z wi臋ksz膮 partycypacj膮 Skarbu Pa艅stwa. Na konferencji premiera i ministra finans贸w dostali艣my odpowied藕 Skarbu Pa艅stwa鈥� 鈥� komentuje dla 足智彩赛果 analityk Jakub Szkopek z Erste Securities.
KGHM potrzebuje miliard贸w
- KGHM dosta艂 przestrze艅 do tego, 偶eby zainwestowa膰 nawet kilka miliard贸w z艂otych w perspektywiczne nowe wydobycie. Obecnie problemem KGHM-u jest warto艣膰 inwestycji, kt贸ra na poziomie oko艂o 4 mld z艂 jest tylko i wy艂膮cznie na utrzymanie bie偶膮cej dzia艂alno艣ci, t艂umaczy ekspert.
- W g贸rnictwie tak jest, 偶e trzeba przygotowywa膰 si臋 do tego przysz艂ego wydobycia du偶o wcze艣niej. Dzisiaj KGHM ma co najmniej trzy perspektywiczne koncesje. Natomiast, 偶eby z nich wydobywa膰 rud臋 potrzeba inwestycji, bo ka偶da koncesja to pewnie 2-3 nowe szyby, ka偶dy po oko艂o miliard z艂otych, opisuje perspektywy KGHM Jakub Szkopek.
Ile z podatkowych oszcz臋dno艣ci skapnie akcjonariuszom KGHM?
Inwestorom informacja o ni偶szym podatku si臋 spodoba艂a, bo na poniedzia艂kowej sesji, kiedy zapowiedziano zmiany, kurs KGHM zyska艂 prawie 6 proc. We wtorek entuzjazm znikn膮艂 i kurs sp贸艂ki spad艂 o 2,86 proc., ale te偶 i ceny miedzi zni偶kowa艂y w reakcji na zapowiedzi wprowadzenia ce艂 na kolejne metale przez USA 鈥� informowali maklerzy.聽By膰 mo偶e gdy inwestorzy odrobili przez noc prac臋 domow膮, okaza艂o si臋, 偶e poprawa ich perspektyw jako akcjonariuszy sp贸艂ki, nie by艂a a偶 tak oczywista?


- Wszyscy byli zachwyceni wypowiedziami zwi膮zanymi z obni偶k膮 podatku miedziowego, bo wychodzi艂o im 偶e sp贸艂ka w 2 lata mo偶e zaoszcz臋dzi膰 5 z艂 na akcj臋, a potencjalnie, gdyby zmiany by艂y trwa艂e, to nawet 31 z艂 - wychodzi艂o z moich szacunk贸w. Natomiast mo偶e si臋 okaza膰, przy aktualizacji strategii, 偶e na inwestycje w Polsce KGHM b臋dzie chcia艂 przeznacza膰 5-6 miliard贸w z艂 rocznie. Wtedy mo偶e si臋 okaza膰, 偶e nawet te oszcz臋dno艣ci z podatku i wolne przep艂ywy pieni臋偶ne i tak nie pozwol膮 na zwi臋kszenie potencja艂u dywidendowego, t艂umaczy redakcji 足智彩赛果 Jakub Szkopek.听聽
鈥濼o nie jest za darmo i to nie jest przesuni臋cie wolnych przep艂yw贸w got贸wki ze Skarbu Pa艅stwa na inwestor贸w mniejszo艣ciowych. To jest na zwi臋kszenie skali inwestycji w Polsce鈥� 鈥� podkre艣la ekspert.
- Oznacza膰 to b臋dzie, 偶e z bardzo optymistycznych scenariuszy oko艂o 30 z艂 oszcz臋dno艣ci, nawet po艂owa mo偶e nie zosta膰 w KGHM, tylko zostanie przeznaczona na przysz艂e wydobycie. W dodatku tu chodzi o takie inwestycje, gdzie 1 z艂oty zacznie si臋 zwraca膰 za 20-30 lat, bo 10 lat b臋dzie trwa艂o samo budowanie szyb贸w, m贸wi ekspert i dodaje, 偶e dywidenda z KGHM mo偶e pozosta膰 niska. W 2024 r. sp贸艂ka wyp艂aci艂a 1,5 z艂 na akcj臋, co da艂o stop臋 dywidendy na poziomie 1 proc. 聽
Dywidendy z KGHM od momentu ustanowienia podatku od wydobycia niekt贸rych kopalin stopniowo mala艂y. Jeszcze za 2011 r. sp贸艂ka wyp艂aci艂a rekrodowe w historii blisko 5,7 mld z艂, czyli ponad 28 z艂 na akcj臋. W kolejnych latach wyp艂ata z zysk贸w topnia艂a, a na 6 ostatnich wyp艂at by艂 to przedzia艂 1-1,5 z艂 na akcj臋. W tym czasie pa艅stwo zgarnia艂o swoje w podatkach.听
- Na koniec 2024 roku pewnie b臋dziemy mieli znowu oko艂o 5 mld z艂 zad艂u偶enia netto, czyli nawet 1 mld PLN wi臋cej ni偶 na koniec 2023 r. Mimo tego, 偶e mieli艣my ca艂kiem dobry rok, je艣li chodzi o ceny miedzi i srebra nie ma schodzenia z d艂ugu. Obawiam si臋, 偶e nawet po zapowiedziach obni偶enia podatku i bior膮c pod uwag臋 potrzeby inwestycyjne, to ca艂y czas dywidenda dla akcjonariuszy mo偶e by膰 szcz膮tkowa, tzn. na poziomie niskich kilku z艂otych na akcj臋, podsumowuje Jakub Szkopek.听
Kampanijny podatek
Poza potrzeb膮 zwi臋kszenia nak艂ad贸w inwestycyjnych, obni偶ony podatek mo偶e za艂atwia膰 tak偶e kilka innych spraw. Po pierwsze mo偶e dawa膰 przestrze艅 do wzrostu wynagrodzenia miedziowego konglomeratu. Pracownicy KGHM szybko w tym roku dogadali si臋 z nowym zarz膮dem w sprawie podwy偶ek p艂ac, cho膰 w innych du偶ych sp贸艂kach surowcach jak Orlen czy JSW sprawy s膮 w powijakach.
Kolejna runda negocjacji zwi膮zk贸w z w艂adzami Orlenu ma si臋 odby膰 13 lutego, cho膰 ze strony sp贸艂ki nie pad艂a jeszcze 偶adna konkretna propozycja procentowej podwy偶ki 鈥� informuj膮 organizacje zwi膮zkowe. W KGHM p艂aca zasadnicza ro艣nie od 1 stycznia 2025 r. o 9,2 proc., to wi臋cej ni偶 wynika z zagwarantowanego wzrostu wynagrodze艅 na mocy uk艂adu zbiorowego pracy. To jednak nie wszystko.
- Poza inwestycjami, kt贸re wygeneruj膮 miejsca pracy, pami臋tajmy, 偶e wyniki jednostkowe sp贸艂ki maj膮 prze艂o偶enie na bonus dla pracownik贸w. Je偶eli wynik netto KGHM b臋dzie o 500 milion贸w wy偶szy przez podatek, to podstawa do wyp艂aty tej bonusowej nagrody dla pracownik贸w ro艣nie, zauwa偶a Szkopek.
Inna sprawa, 偶e nap艂yw pozytywnych informacji dla pracownik贸w KGHM buduje wizerunek sprawczego kandydata na prezydenta Rafa艂a Trzaskowskiego, kt贸ry potrafi lobbowa膰 w rz膮dzie za deklaracjami, o kt贸rych m贸wi艂 niedawno na wiecach wyborczych Dolnego 艢l膮ska.
5 lutego prezydent Warszawy rozmawia艂 z za艂og膮 KGHM, a 6 lutego og艂oszono porozumienie w sprawie p艂ac. 10 lutego minister finans贸w og艂osi艂 obni偶enie podatku miedziowego, aby wesprze膰 nowe inwestycje, wygenerowa膰 miejsca pracy i poprawi膰 wynik sp贸艂ki. Koincydencja czasowa z zaplanowan膮 kampani膮 wyborcz膮 wydaje si臋 nad wyraz oczywista.
Legnica. Bardzo wa偶na rozmowa ze zwi膮zkowcami Grupy KGHM. Tematem przewodnim konieczno艣膰 obni偶enia podatku miedziowego. Teraz!
鈥� Rafa艂 Trzaskowski (@trzaskowski_)
Wiem, jak wa偶ne jest to dla dalszego rozwoju sp贸艂ki, kt贸ra ma strategiczne znaczenie nie tylko dla regionu, ale i dla ca艂ej Polski. Bez niezb臋dnych鈥�
Inwestorzy lepiej b臋d膮 w stanie wyceni膰 zapowiedziane zmiany w marcu, gdy zapewne sp贸艂ka poka偶e aktualizacj臋 swojej strategii i przedstawi plan inwestycyjny. Na razie zapowied藕 obni偶enia podatku od wydobycia niekt贸rych kopalin w pierwszej reakcji przynios艂a wyra藕ne wzrosty kursu sp贸艂ki na GPW, ale drugiego dnia sko艅czy艂a si臋 mocn膮 korekt膮, bo wspomniane w膮tki, budz膮 uzasadnione w膮tpliwo艣ci, czy na mniejszym podatku skorzystaj膮 akcjonariusze.
G贸rnicy, pa艅stwo i drobni akcjonariusze JSW w kolejce po zyski. Nie wszystkim po r贸wno
Realia s膮 jednak takie, 偶e w kolejce do zysk贸w s膮 zbieraj膮cy podatki pa艅stwo, zn贸w pa艅stwo jako g艂贸wny akcjonariusz, g贸rnicy, a na ko艅cu mniejszo艣ciowi akcjonariusze.
Inwestorzy musz膮 pami臋ta膰, 偶e w przypadku, sp贸艂ek z kontrolnym udzia艂em Skarbu Pa艅stwa troska zarz膮du i rady nadzorczej o ich interes jest dopiero, kt贸ra艣 w kolejce. Na pewno za pa艅stwem, czy nie owijaj膮c w bawe艂n臋 rz膮dz膮c膮 parti膮 i pracownikami. To chyba najwi臋kszy mankament tej kategorii podmiot贸w na gie艂dzie, gdzie interes wszystkich w艂a艣cicieli, tak偶e tych mniejszo艣ciowych, nie jest na pierwszym miejscu.