Umowa-zlecenie - obok umowy o prac臋 - jest najcz臋艣ciej podpisywan膮 form膮 wsp贸艂pracy mi臋dzy pracodawc膮 a pracownikiem. Sprawdzamy, jakie najwa偶niejsze jej aspekty powinien zna膰 ka偶dy pracownik zatrudniony na jej podstawie.
鈥� Umowa-zlecenie jest powszechnie spotykan膮 form膮 zatrudnienia. Ma ona swoje wady i zalety, zwolennik贸w i przeciwnik贸w. Warto r贸wnie偶 pami臋ta膰, 偶e nie zawsze mo偶liwe jest zawarcie takiej formy umowy oraz przede wszystkim nie mo偶e ona stanowi膰 zamiennika dla umowy o prac臋. Ka偶dorazowo dla wyboru formy zatrudnienia rozstrzygaj膮cy b臋dzie charakter czynno艣ci do wykonania 鈥� t艂umaczy Artur Kornatowski, dyrektor wsparcia biznesu w agencji zatrudnienia Sanpro Interim BPO wchodz膮cej w sk艂ad grupy kapita艂owej Impel.


Co musi zawiera膰 umowa-zlecenie
Najwa偶niejsze jest wskazanie w umowie-zleceniu stron umowy. W przypadku gdy podpisuj膮 j膮 osoby fizyczne, nale偶y poda膰 ich imiona i nazwiska, daty urodzenia, adres zamieszkania, numery dokument贸w to偶samo艣ci (najcz臋艣ciej jest to dow贸d osobisty) oraz numery PESEL. W sytuacji prowadzenia dzia艂alno艣膰 gospodarczej, obok nazwisk nale偶y poda膰 r贸wnie偶 nazw臋 dzia艂alno艣ci wraz z numerem NIP (osoby takie powinny przedstawi膰 odpis za艣wiadczenia z ewidencji dzia艂alno艣ci gospodarczej). Natomiast je艣li umowa jest zawierana pomi臋dzy sp贸艂kami, nale偶y wskaza膰 nazw臋 sp贸艂ki, adres siedziby, numer wpisu do KRS oraz dane osoby uprawnionej do reprezentacji.
足智彩赛果
ReklamaKolejn膮 istotn膮 rzecz膮, jaka powinna znale藕膰 si臋 w umowie-zleceniu, jest opis zlecenia. Nale偶y pami臋ta膰, 偶e im dok艂adniej zostanie opisany rodzaj czynno艣ci wykonywanej przez zleceniobiorc臋, tym 艂atwiej b臋dzie dochodzi膰 roszcze艅 w razie ewentualnych spor贸w. Dodatkowo warto w umowie okre艣li膰 zakres wsp贸艂pracy mi臋dzy stronami oraz obowi膮zki zleceniobiorcy i zleceniodawcy, kt贸re reguluj膮 m.in. sytuacj臋 niedope艂nienia umowy. Istotna jest r贸wnie偶 informacja o tym, jakie narz臋dzia czy materia艂y zostan膮 dostarczone do wykonania zlecenia b臋d膮cego przedmiotem umowy.
Ka偶da umowa musi wskazywa膰 czas trwania zlecenia. W zwi膮zku z tym powinna zawiera膰 miejsce i dat臋 jej zawarcia oraz termin zako艅czenia.
Dodatkowo strony ustalaj膮 wynagrodzenie za wykonanie zlecenie zawieraj膮ce stawk臋 godzinow膮 lub miesi臋czn膮 z zachowaniem minimalnej stawki godzinowej 鈥� wysoko艣膰 oraz rodzaj, termin i form臋 p艂atno艣ci. Je艣li b臋dzie ono przekazywane na konto bankowe, warto r贸wnie偶 wpisa膰 w umowie jego numer. W celu obliczenia wynagrodzenia netto mo偶na skorzysta膰 z kalkulatora wynagrodze艅 netto-brutto.
Ka偶da umowa w zale偶no艣ci od zakresu oraz jej przedmiotu mo偶e zawiera膰 dodatkowe ustalenia, np. zakaz powierzania wykonywania dzie艂a przez osob臋 trzeci膮, zastosowanie przepis贸w Kodeksu cywilnego czy zapis informuj膮cy, 偶e wszelkie zmiany w umowie wymagaj膮 formy pisemnej pod rygorem niewa偶no艣ci.
Je艣li strony akceptuj膮 warunki, w贸wczas sk艂adaj膮 podpisy na umowie, kt贸ra powinna zosta膰 sporz膮dzona w dw贸ch jednobrzmi膮cych egzemplarzach, po jednym dla ka偶dej ze stron.
Dodatkowo warto podkre艣li膰, 偶e Kodeks cywilny nie nak艂ada na strony umowy-zlecenia 偶adnych wymog贸w co do formy umowy. Oznacza to, 偶e mo偶na j膮 zawrze膰 nawet ustnie. Oczywi艣cie dla w艂asnego bezpiecze艅stwa najlepiej posiada膰 tego rodzaju umow臋 na pi艣mie. W razie s膮dowego dochodzenia roszcze艅 z tytu艂u zlecenia ma si臋 w r臋ku silny dow贸d potwierdzaj膮cy zawarcie umowy oraz okre艣laj膮cy postanowienia stron.
Ile wynosi minimalne wynagrodzenie na umowie-zleceniu?
Zgodnie ze zmianami obowi膮zuj膮cymi od stycznia 2017 r. przy umowie-zleceniu zastosowanie ma minimalna stawka godzinowa. Dotyczy ona zlece艅 zawieranych zar贸wno z osobami nieprowadz膮cymi dzia艂alno艣ci gospodarczej, jak i z przedsi臋biorcami, o ile sami nie zatrudniaj膮 pracownik贸w, ani te偶 nie wsp贸艂pracuj膮 ze zleceniobiorcami. Przepisy nie odnosz膮 si臋 jednak do wszystkich um贸w 鈥� nie obejmuj膮 np. tych, w kt贸rych wynagrodzenie okre艣lono prowizyjnie, o ile zostan膮 spe艂nione dodatkowe warunki ustawowe. 聽
Nowelizacja zak艂ada, 偶e wysoko艣膰 wynagrodzenia zleceniobiorcy powinna by膰 ustalona w umowie w taki spos贸b, aby za ka偶d膮 godzin臋 wykonania zlecenia nie by艂o ono ni偶sze ni偶 wysoko艣膰 minimalnej stawki godzinowej tj. 18,30 锄艂 brutto. Natomiast je艣li zlecenie zostanie przyj臋te do wykonania wsp贸lnie przez kilka os贸b, stawka minimalna odnosi膰 si臋 b臋dzie do ka偶dej z nich. Co istotne, przyjmuj膮cy zlecenie nie b臋dzie m贸g艂 zrzec si臋 prawa do wynagrodzenia w wysoko艣ci r贸wnej minimalnej stawce godzinowej ani przenie艣膰 prawa do tego wynagrodzenia na inn膮 osob臋. Wyp艂aty wynagrodzenia w kwocie wynikaj膮cej z wysoko艣ci minimalnej stawki godzinowej maj膮 by膰 dokonywane w formie pieni臋偶nej. Ta cz臋艣膰 nale偶no艣ci nie b臋dzie wi臋c mog艂a by膰 zrealizowana poprzez 艣wiadczenie inne ni偶 pieni臋偶ne (np. towary czy us艂ugi oferowane przez zleceniodawc臋). Nie wprowadzono jednak obowi膮zku realizowania ca艂ego wynagrodzenia w formie pieni臋偶nej.
Od zleceniodawcy wymaga si臋, aby umowa zawiera艂a informacje o wynagrodzeniu w przeliczeniu na stawk臋 godzinow膮. Dodatkowo w umowie musi by膰 zawarta liczba godzin zam贸wionych u zleceniobiorcy oraz spos贸b dokumentacji wykonanych czynno艣ci w formie zestawienia czasu wykonanych czynno艣ci. A zatem w przypadku ka偶dej umowy-zlecenia pracodawcy powinni dysponowa膰 dokumentem wskazuj膮cym dok艂adn膮 liczb臋 godzin realizowania danego zlecenia. Zalecane jest prowadzenie odr臋bnej ewidencji, dzi臋ki kt贸rej b臋dzie mo偶liwe podzielenie kwoty miesi臋cznego wynagrodzenia przez wynikaj膮c膮 z ewidencji liczb臋 godzin pracy, co w efekcie wska偶e faktyczn膮 stawk臋 godzinow膮. Dodatkowo dokumentacj臋 zwi膮zan膮 z potwierdzaniem liczby godzin wykonania umowy nale偶y przechowywa膰 przez 3 lata od dnia, w kt贸rym wynagrodzenie za dan膮 umow臋 sta艂o si臋 wymagalne.
Obowi膮zkowe sk艂adki w umowie-zleceniu. Kto p艂aci ZUS?
Osoby wykonuj膮ce prac臋 na podstawie umowy-zlecenia s膮 obj臋te obowi膮zkowym ubezpieczeniem emerytalnym, rentowym oraz ubezpieczeniem zdrowotnym (umo偶liwiaj膮cym dost臋p do podstawowej opieki medycznej 鈥� zar贸wno ambulatoryjnej, jak i szpitalnej) od dnia oznaczonego w umowie jako dzie艅 jej rozpocz臋cia do dnia jej wyga艣ni臋cia b膮d藕 rozwi膮zania. W przypadku, gdy zlecenie jest wykonywane w siedzibie firmy lub miejscu prowadzenia dzia艂alno艣ci przez zleceniodawc臋, pracownik jest dodatkowo obj臋ty ubezpieczeniem wypadkowym.
Natomiast ubezpieczenie chorobowe, kt贸re s艂u偶y ochronie pracownik贸w przed utrat膮 dochod贸w z tytu艂u niezdolno艣ci do pracy spowodowanej chorob膮, ci膮偶膮 i porodem lub chorob膮 dziecka 鈥� jest dobrowolne. Oznacza to, 偶e zleceniobiorca, kt贸ry chce zosta膰 nim obj臋ty, sk艂ada pisemny wniosek do zleceniodawcy, ten nast臋pnie rejestruje pracownika w ZUS. Ubezpieczenie nast臋puje od dnia wskazanego we wniosku zleceniobiorcy, o ile zg艂oszenie do obowi膮zkowego ubezpieczenia emerytalnego oraz rentowego zostanie 锄艂o偶one w terminie okre艣lonym w ustawie o systemie ubezpiecze艅 spo艂ecznych tj. w terminie 7 dni od rozpocz臋cia wykonywania umowy-zlecenie. W pozosta艂ych przypadkach obj臋cie ubezpieczeniem chorobowym nast臋puje od dnia wskazanego we wniosku, nie wcze艣niej jednak ni偶 od dnia, w kt贸rym zosta艂 on 锄艂o偶ony. Warto r贸wnie偶 zwr贸ci膰 uwag臋, 偶e ubezpieczenie chorobowe jest odci膮gane od wynagrodzenia brutto, dlatego wyp艂ywa na zmniejszenie wyp艂acanej pracownikowi pensji netto.
Sk艂adki w umowie-zleceniu |
|
---|---|
Ubezpieczenie |
Umowa-zlecenie |
Ubezpieczenie spo艂eczne |
Obowi膮zkowo, je偶eli stanowi jedyny tytu艂 do ubezpieczenia |
Ubezpieczenie zdrowotne |
Obowi膮zkowo, je偶eli stanowi jedyny tytu艂 do ubezpieczenia |
Ubezpieczenie chorobowe |
Dobrowolnie (zleceniobiorca musi 锄艂o偶y膰 stosowny wniosek) |
Ubezpieczenie wypadkowe |
Je艣li zlecenie wykonywane jest w siedzibie firmy lub miejscu prowadzenia dzia艂alno艣ci przez zleceniodawc臋 |
殴谤贸诲艂辞:聽 足智彩赛果 |
Umowa-zlecenie jednak nie zawsze jest jedyn膮 zawieran膮 umow膮, kt贸ra upowa偶nia do obowi膮zkowych ubezpiecze艅 spo艂ecznych. Osoba zatrudniona na jej podstawie mo偶e jednocze艣nie pozostawa膰 w stosunku pracy, wykonywa膰 drug膮 umow臋-zlecenie czy prowadzi膰 pozarolnicz膮 dzia艂alno艣膰 gospodarcz膮. Ponadto umowa-zlecenie mo偶e by膰 wykonywana r贸wnie偶 przez osoby, kt贸re maj膮 ustalone prawo do renty, emerytury czy posiadaj膮 status studenta lub ucznia. Zleceniobiorcy posiadaj膮cy status ucznia/studenta mog膮 liczy膰 na wi臋kszy zysk, poniewa偶 s膮 zwolnieni z ubezpiecze艅 spo艂ecznych oraz zdrowotnego. Osoby powy偶ej 18. roku 偶ycia, kt贸re nadal kontynuuj膮 nauk臋, s膮 obj臋te ubezpieczeniem zdrowotnym. Zgodnie z przepisami powszechne ubezpieczenie zdrowotne obejmuje, opr贸cz ubezpieczonego, tak偶e c锄艂onk贸w jego rodziny.
W sytuacji, gdy zleceniobiorca posiada kilka um贸w-zlece艅, podlega on obligatoryjnemu ubezpieczeniu spo艂ecznemu z ka偶dej z nich, je艣li 艂膮cznie nie osi膮ga w danym miesi膮cu przychodu (podlegaj膮cemu sk艂adkom emerytalnym i rentowym) w kwocie minimalnego wynagrodzenia za prac臋. Dopiero po osi膮gni臋ciu poziomu 2250 锄艂 brutto z kolejnych um贸w ma op艂acan膮 obowi膮zkowo wy艂膮cznie sk艂adk臋 zdrowotn膮. Nale偶y jednak podkre艣li膰, 偶e ustalania 艂膮cznej podstawy wymiaru sk艂adek w celu rozstrzygni臋cia obowi膮zku ubezpiecze艅 emerytalnego i rentowych nale偶y dokonywa膰 dla ka偶dego miesi膮ca odr臋bnie.
Ubezpieczenia spo艂eczne przy umowie-zleceniu |
|
---|---|
Umowa-zlecenie jako jedyny tytu艂 do ubezpiecze艅 |
Zleceniobiorca podlega z tytu艂u umowy obowi膮zkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym. Sk艂adka chorobowa ma charakter dobrowolny. |
Kilka um贸w-zlece艅 |
Je艣li zleceniobiorca, kt贸ry spe艂nia warunki do podlegania obowi膮zkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu, ma zawart膮 jedn膮 lub kilka um贸w-zlece艅 z r贸偶nymi podmiotami, podlega obowi膮zkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu z umowy, kt贸ra podpisana zosta艂a najwcze艣niej. Na sw贸j wniosek mo偶e by膰 obj臋ty dobrowolnym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym z wybranych przez siebie pozosta艂ych um贸w. Zasada ta dotyczy wy艂膮cznie sytuacji, w kt贸rej zleceniobiorca wykonuje czynno艣ci na podstawie innych um贸w-zlecenie dla innych podmiot贸w lub kolejnych um贸w-zlece艅 w ramach jednego podmiotu dotycz膮cych odmiennych czynno艣ci. Je偶eli w ramach jednej firmy zostanie podpisanych ze zleceniobiorc膮 kilka um贸w-zlece艅 pokrywaj膮cych si臋 zakresem czynno艣ci, to taka osoba podlega ubezpieczeniom tak samo ze wszystkich um贸w-zlecenie. |
Umowa-zlecenie z uczniem lub studentem |
Uczniowie i studenci do uko艅czenia 26 roku 偶ycia nie s膮 obj臋ci ubezpieczeniami w ZUS z tytu艂u umowy-zlecenie. |
Umowa-zlecenie z osob膮 zatrudnion膮 u innego pracodawcy |
Je艣li zleceniobiorca w czasie trwania umowy-zlecenia ma podpisan膮 umow臋 o prac臋 z innym pracodawc膮, z kt贸rej osi膮ga co najmniej minimalne wynagrodzenie, w贸wczas z tytu艂u umowy-zlecenia b臋dzie podlega艂 obowi膮zkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu. Zleceniobiorca mo偶e podlega膰 r贸wnie偶 dobrowolnemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu. Je艣li natomiast z tytu艂u umowy o prac臋 nie osi膮ga minimalnego wynagrodzenia w przeliczeniu na miesi膮c, w贸wczas z tytu艂u umowy-zlecenie b臋dzie podlega艂 ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu obowi膮zkowo. Mo偶e r贸wnie偶 si臋 w贸wczas zg艂osi膰 do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Je偶eli pracownik bierze urlop bezp艂atny to nie ma zbiegu tytu艂贸w do ubezpiecze艅 i musi odprowadzi膰 wszystkie sk艂adki. |
Umowa-zlecenie z emerytem lub rencist膮 |
Osoba maj膮ca ustalone prawo do emerytury lub renty, dla kt贸rej umowa zlecenie jest jedynym tytu艂em do ubezpiecze艅, b臋dzie podleg艂a z tytu艂u tej umowy obowi膮zkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu oraz zdrowotnemu. Sk艂adka chorobowa jest dobrowolna. |
Umowa-zlecenie z osob膮 prowadz膮c膮 pozarolnicz膮 dzia艂alno艣膰 gospodarcz膮 |
Je艣li umowa zlecenie wykonywana jest w ramach prowadzonej dzia艂alno艣ci gospodarczej (przedmiot umowy pokrywa si臋 z przedmiotem dzia艂alno艣ci) oraz dla cel贸w podatkowych przych贸d z umowy-zlecenia traktowany jest jako przych贸d z dzia艂alno艣ci gospodarczej, taki zleceniobiorca nie podlega ubezpieczeniom spo艂ecznym i zdrowotnym z tytu艂u umowy-zlecenia. Je艣li natomiast czynno艣ci wykonywane w ramach umowy-zlecenia zosta艂yby uznane przez organ podatkowy za odr臋bne 藕r贸d艂o przychod贸w tj. nie by艂yby przychodem z dzia艂alno艣ci gospodarczej, w贸wczas nast膮pi艂by zbieg tytu艂贸w do ubezpiecze艅. Gdy umowa-zlecenie nie jest wykonywana w ramach dzia艂alno艣ci gospodarczej, zleceniobiorca podlega ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu obowi膮zkowo z dzia艂alno艣ci gospodarczej, je偶eli podstawa wymiaru sk艂adek z umowy-zlecenia jest ni偶sza od najni偶szej podstawy wymiaru sk艂adek dla os贸b prowadz膮cych dzia艂alno艣膰 gospodarcz膮. Zleceniobiorca mo偶e w贸wczas zg艂osi膰 si臋 do ubezpieczenia emerytalnego i rentowego dobrowolnie z tytu艂u umowy-zlecenia. Natomiast w przypadku, gdy podstawa wymiaru sk艂adek z umowy-zlecenia jest r贸wna lub wy偶sza od najni偶ej podstawy wymiaru sk艂adek dla os贸b prowadz膮cych pozarolnicz膮 dzia艂alno艣膰 gospodarcz膮, taka osoba podlega ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu obowi膮zkowo z tego tytu艂u, kt贸ry powsta艂 wcze艣niej. Z drugiego tytu艂u mo偶e podlega膰 tym ubezpieczeniom dobrowolnie. Mo偶e r贸wnie偶 zmieni膰 tytu艂 do ubezpiecze艅. |
Umowa-zlecenie z osob膮 prowadz膮c膮 pozarolnicz膮 dzia艂alno艣膰 gospodarcz膮 oraz posiadaj膮c膮 prawo do emerytury i renty |
Je艣li umowa-zlecenie wykonywana jest w ramach prowadzonej dzia艂alno艣ci gospodarczej, a jednocze艣nie zleceniobiorca posiada prawo do renty z tytu艂u niezdolno艣ci do pracy, zar贸wno wykonywanie umowy-zlecenia, jak i prowadzenie pozarolniczej dzia艂alno艣ci gospodarczej jest dla niej obowi膮zkowym tytu艂em do ubezpiecze艅 emerytalnego oraz rentowego. Od dnia ustalenia prawa do emerytury, obowi膮zkowe b臋dzie jedynie ubezpieczenie spo艂eczne z tytu艂u wykonywania umowy-zlecenia. Z tytu艂u prowadzenia dzia艂alno艣ci gospodarczej ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlega膰 b臋dzie dobrowolnie. Gdy podstawa wymiaru sk艂adek na ubezpieczenia spo艂eczne z umowy-zlecenia jest ni偶sza od obowi膮zuj膮cej najni偶szej聽 podstawy wymiaru sk艂adek dla os贸b prowadz膮cych pozarolnicz膮 dzia艂alno艣膰, do czasu ustalenia prawa do emerytury, osoba podlega obowi膮zkowo ubezpieczeniom z tytu艂u prowadzenia dzia艂alno艣ci gospodarczej, dobrowolnie z tytu艂u wykonywania umowy-zlecenia. Od dnia, gdy ustalone zostanie prawo do emerytury, obowi膮zkowe b臋d膮 jedynie ubezpieczenia spo艂eczne z tytu艂u wykonywania umowy-zlecenia. Z tytu艂u prowadzenia dzia艂alno艣ci ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlega膰 w贸wczas b臋dzie dobrowolnie. Natomiast w przypadku, gdy podstawa wymiaru sk艂adek z umowy-zlecenia jest r贸wna lub wy偶sza od najni偶szej podstawy wymiaru sk艂adek dla os贸b prowadz膮cych pozarolnicz膮 dzia艂alno艣膰 gospodarcz膮, taka osoba podlega obowi膮zkowo ubezpieczeniom spo艂ecznym z wybranego聽 tytu艂u (b膮d藕 z umowy-zlecenia b膮d藕 z dzia艂alno艣ci zawodowej), a dobrowolnie z drugiego. Od dnia kiedy ustalone zostanie prawo do emerytury obowi膮zkowe b臋d膮 ubezpieczenia spo艂eczne z tytu艂u wykonywania umowy-zlecenia. Z tytu艂u wykonywania dzia艂alno艣ci gospodarczej, ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlega膰 b臋dzie dobrowolnie. |
Umowa-zlecenie z osob膮 przebywaj膮c膮 na urlopie wychowawczym |
Osoby przebywaj膮ce na urlopach wychowawczych podlegaj膮聽 obowi膮zkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, je偶eli nie maj膮 ustalonego prawa do emerytury lub renty i nie maj膮 innych tytu艂贸w rodz膮cych obowi膮zek ubezpiecze艅 spo艂ecznych. Innym tytu艂em rodz膮cym obowi膮zek ubezpiecze艅 spo艂ecznych jest wykonywanie pracy na podstawie umowy-zlecenia. Osoby, kt贸re przebywaj膮 na urlopie wychowawczym i jednocze艣nie wykonuj膮 umow臋-zlecenie, obowi膮zkowo podlegaj膮 ubezpieczeniom spo艂ecznym z tytu艂u umowy, natomiast nie podlegaj膮 tym ubezpieczeniom z tytu艂u przebywania na urlopie wychowawczym. Nie ma znaczenia, czy umowa-zlecenie zosta艂a zawarta z w艂asnym pracodawc膮, czy te偶 z innym podmiotem. |
殴谤贸诲艂辞: 足智彩赛果, na podstawie opracowania ZUS 2019 r.: Zasady podlegania ubezpieczeniom spo艂ecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz ustalania podstawy wymiaru sk艂adek聽 |
Czy na umowie-zleceniu dostan臋 zasi艂ek macierzy艅ski?
Zasi艂ek macierzy艅ski przys艂uguje ka偶dej kobiecie, kt贸ra urodzi艂a dziecko w okresie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu. Zatem kobieta zatrudniona na podstawie umowy-zlecenia, kt贸ra chcia艂aby w przys锄艂o艣ci otrzyma膰 zasi艂ek macierzy艅ski, powinna zadba膰 o to, aby obj臋to j膮 ubezpieczeniem chorobowym. W tym celu powinna zg艂osi膰 do zleceniodawcy ch臋膰 odprowadzania sk艂adki chorobowej. Nale偶y jednak pami臋ta膰, 偶e op艂acanie dobrowolnej sk艂adki chorobowej jest mo偶liwe wy艂膮cznie w sytuacji, gdy umowa podlega obowi膮zkowemu osk艂adkowaniu emerytalnemu i rentowemu. Natomiast w sytuacji, gdy sk艂adki te op艂acane s膮 dobrowolnie, przyst膮pienie do ubezpieczenia chorobowego nie b臋dzie mo偶liwe.
Dodatkowo nale偶y wzi膮膰 pod uwag臋 okres wyczekiwania na prawo do zasi艂ku chorobowego, czyli okres nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, kt贸ry w przypadku dobrowolnego ubezpieczenia wynosi 90 dni.
Okres nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego nazywany jest okresem wyczekiwania na prawo do zasi艂ku chorobowego, wynosi:
- 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, je偶eli podlega temu ubezpieczeniu obowi膮zkowo,
- 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, je偶eli podlega temu ubezpieczeniu dobrowolnie.
Do okresu wyczekiwania zalicza si臋 poprzednie okresy ubezpieczenia zar贸wno obowi膮zkowego, jak i dobrowolnego, je偶eli przerwa mi臋dzy nimi nie przekroczy艂a 30 dni.
W przypadku umowy-zlecenia ci膮偶a nie stanowi kategorii ochronnej, co oznacza, 偶e zleceniodawca mo偶e w ka偶dym momencie zwolni膰 kobiet臋 spodziewaj膮c膮 si臋 dziecka. Dodatkowo, je艣li umowa-zlecenie wygasa przed dniem porodu, to nie zostanie ona automatycznie przed艂u偶ona, jak w przypadku umowy o prac臋. Dlatego warto odpowiednio wcze艣niej zadba膰 o ewentualne jej przed艂u偶enie, przynajmniej do dnia porodu. Je艣li umowa b臋dzie obowi膮zywa膰 w dniu porodu, zasi艂ek zostanie przyznany w pe艂nym zakresie, tj. na okres 12 miesi臋cy.
Nale偶y r贸wnie偶 pami臋ta膰, 偶e w kwestii przyznania prawa do zasi艂ku nie ma znaczenia fakt, jak d艂ugo umowa trwa艂a przed urodzeniem dziecka oraz przez jaki czas odprowadzane by艂o ubezpieczenie chorobowe (do ubezpieczenia mo偶na przyst膮pi膰 w dowolnym momencie). Natomiast podstaw臋 wymiaru zasi艂ku macierzy艅skiego stanowi 艣rednia podstawa wymiaru sk艂adki chorobowej z 12 pe艂nych miesi臋cy poprzedzaj膮cych miesi膮c porodu (pomniejszona o ustawowy wska藕nik w wysoko艣ci 13,71%). Je艣li umowa-zlecenie wykonywana by艂a kr贸cej ni偶 12 miesi臋cy, w贸wczas do 艣redniej uwzgl臋dnia si臋 tylko pe艂ne miesi膮ce, w kt贸rych umowa by艂a rzeczywi艣cie wykonywana. Podstawa wymiaru ustalona w taki spos贸b s艂u偶y do obliczenia wysoko艣ci zasi艂ku macierzy艅skiego, kt贸ry wynosi:
- 聽100% podstawy wymiaru przez pierwsze 26 tygodni,
- 聽60% podstawy wymiaru przez kolejne 26 tygodni.
Jest r贸wnie偶 mo偶liwo艣膰 wnioskowania o wyp艂at臋 zasi艂ku przez ca艂y rok w r贸wnej kwocie wynosz膮cej 80% u艣rednionej wysoko艣ci podstawy wymiaru. Jednak w tym przypadku, w ci膮gu 21 dni od dnia porodu, kobieta powinna 锄艂o偶y膰 do zleceniodawcy odpowiedni wniosek. Warto r贸wnie偶 pami臋ta膰, 偶e zgodnie z obowi膮zuj膮cymi od stycznia 2016 r. przepisami, 聽zasi艂ek macierzy艅ski nie mo偶e by膰 ni偶szy ni偶 1000 锄艂 netto. Je艣li zatem wyliczona przez ZUS warto艣膰 zasi艂ku wyniesie poni偶ej 1000 锄艂, w贸wczas jest on zobowi膮zany do wyp艂acenia wyr贸wnania zasi艂ku macierzy艅skiego, w takiej kwocie, aby ostatecznie聽 wynios艂a minimum 1000 锄艂 netto.
Wady i zalety umowy-zlecenia
Chocia偶 umowa-zlecenie jest zazwyczaj form膮 atrakcyjn膮 dla zleceniodawcy, nie mo偶na tego samego powiedzie膰 w odniesieniu do pracownika. Pomimo 偶e pracodawca musi odprowadza膰 ubezpieczenie spo艂eczne i zdrowotne (je艣li umowa-zlecenie stanowi jedyny tytu艂 do ubezpieczenia), to ma on swobod臋 w zakresie regulacji czasu pracy czy rozwi膮zania samej umowy. Dodatkowo pracownik nie jest obj臋ty ubezpieczeniem chorobowym, co stanowi utrudnienie, gdy zachodzi konieczno艣膰 skorzystania ze zwolnienia lekarskiego, zasi艂ku macierzy艅skiego czy urlopu na opiek臋 nad dzieckiem. Takiego problemu nie posiadaj膮 zleceniobiorcy, kt贸rzy zawnioskowali o obj臋cie ich dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym.聽
鈥撀� Pami臋tajmy, 偶e umowa-zlecenie to umowa cywilnoprawna, a wi臋c w jej przypadku nie mo偶emy si臋 odwo艂a膰 do Kodeksu pracy. Zleceniobiorca mo偶e zapomnie膰 o prawie do urlopu czy dni wolnych oraz o ochronie wynagrodzenia. Nie ma tak偶e mo偶liwo艣ci uzyskania 艣wiadcze艅 gwarancyjnych czy odszkodowania za wypadek w czasie pracy. O wiele trudniej jest otrzyma膰 po偶yczk臋 czy kredyt w banku. Z nieuczciwym pracodawc膮 praw mo偶na dochodzi膰 przed s膮dem cywilnym 鈥� t艂umaczy Karolina Warzecha, Temporary Team Leader Grafton Recruitment Polska.
Zalety i wady umowy-zlecenia |
|
---|---|
Zalety |
Wady |
- du偶a swoboda zar贸wno w zawieraniu, jak i rozwi膮zywaniu umowy, - praca mo偶e zosta膰 przeniesiona na osob臋 trzeci膮, - zleceniobiorca ma wi臋ksz膮 swobod臋 w zakresie wykonywania zadania ze wzgl臋du na mniejsz膮 ingerencj臋 zleceniodawcy, - wy偶sze wynagrodzenie netto oraz ni偶sze koszty pracownika dla zleceniodawcy, - mo偶liwo艣膰 wypowiedzenia umowy w ka偶dym czasie (o ile zapisy umowy nie stanowi膮 inaczej). |
- brak stabilno艣ci zawodowej tj. zleceniodawca mo偶e wypowiedzie膰 umow臋 w ka偶dym czasie (pod warunkiem, 偶e w umowie nie okre艣lono okresu wypowiedzenia), - brak przywilej贸w wynikaj膮cych z umowy o prac臋 np. urlop na 偶膮danie, je艣li jednak w umowie znajd膮 si臋 odpowiednie zapisy, zleceniodawca mo偶e otrzymywa膰 podobne 艣wiadczenia, np. urlop w okresie letnim, zwrot koszt贸w podr贸偶y s艂u偶bowych, - z tytu艂u umowy-zlecenia nie wyst臋puje obowi膮zek op艂acania sk艂adki chorobowej (sytuacja szczeg贸lnie niekorzystna dla os贸b, kt贸re nie podlegaj膮 ubezpieczeniu chorobowemu z innych tytu艂贸w np. umowy o prac臋), - brak 艣wiadcze艅 za czas przestoju, choroby, macierzy艅stwa, - brak obowi膮zku potwierdzenia zako艅czenia wsp贸艂pracy, - z regu艂y nie liczy si臋 do sta偶u pracy, a jedynie od okresu sk艂adkowego, chyba 偶e stanowi jedyn膮 podstaw臋 do obowi膮zkowych ubezpiecze艅 spo艂ecznych |
殴谤贸诲艂辞: 足智彩赛果 |
Nie mo偶na jednak zapomnie膰 o dobrych stronach tej formy zatrudnienia. 鈥� (鈥�) pracownikowi daje mo偶liwo艣膰 samodzielnego wykonania zlecenia, a tak偶e szans臋 na zast膮pienie w jego wykonywaniu przez osob臋 trzeci膮. Wa偶ne jest to, 偶e mo偶e by膰 wykonywana w dowolnym miejscu i czasie. Liczy si臋 efekt, a wi臋c zrealizowane zlecenie. Zleceniobiorca ma zatem wi臋ksz膮 swobod臋 w wykonywaniu umowy, a dodatkowo tak偶e mo偶liwo艣膰 jej wypowiedzenia w dowolnym momencie. Naturalnie jednak tylko pod warunkiem, 偶e w umowie nie jest zapisane inaczej. Studenci do 26. roku 偶ycia z tytu艂u umowy-zlecenia nie podlegaj膮 ubezpieczeniom spo艂ecznym i zdrowotnemu ani obowi膮zkowo, ani dobrowolnie. W zwi膮zku z tym nie ma obowi膮zku op艂acania do ZUS sk艂adek na wymienione ubezpieczenia. Dzi臋ki temu zleceniobiorca otrzymuje wy偶sze wynagrodzenie 鈥� informuje Agata Naklicka, Temporary Team Leader Grafton Recruitment Polska.
Dla kogo umowa-zlecenie?
Umowa-zlecenie jest odpowiedni膮 form膮 zatrudnienia dla nielicznej grupy os贸b. Przede wszystkim dla tych, kt贸rzy pracuj膮 ju偶 na etacie i my艣l膮 o dodatkowym zarobku. Umowa-zlecenie zapewnia im bowiem elastyczno艣膰 w 艣wiadczeniu us艂ug. Plusem dla pracownika jest to, 偶e zleceniodawca nie mo偶e nakaza膰 wykonywania zlecenia w okre艣lonym miejscu i czasie, poniewa偶 jest to zapis charakterystyczny dla umowy o prac臋. Formalnie zleceniodawca oczekuje jedynie, 偶e zlecenie b臋dzie wykonywane w okre艣lonym czasie, co oznacza, 偶e zleceniobiorca mo偶e r贸wnie dobrze zleci膰 jego realizacj臋 osobie trzeciej. Dodatkowo zleceniodawca nie mo偶e te偶 narzuci膰 poprzez polecenie s艂u偶bowe wykonania pewnych czynno艣ci w ramach zlecenia.
Zwa偶ywszy na fakt, 偶e wynagrodzenie zleceniobiorcy ustalane jest na podstawie czasu faktycznie przepracowanego, a nie w oparciu o zadania, jakie uda艂o si臋 w tym czasie wykona膰, umowa-zlecenie oferowana jest osobom roznosz膮cym ulotki, wykonuj膮cym us艂ugi ochroniarskie, catering, sprz膮tanie, okazjonaln膮 opiek臋 nad dzieckiem czy osob膮 starsz膮. Umowa zlecenie jest popularn膮 form膮 wynagroadzania w艣r贸d student贸w.聽
Rozwi膮zanie umowy-zlecenia: jak wypowiedzie膰 umow臋-zlecenie?
Wypowiedzenie umowy-zlecenia mo偶e nast膮pi膰 przez obie strony tj. zleceniodawc臋 i zleceniobiorc臋. Zleceniodawca mo偶e j膮 wypowiedzie膰 w ka偶dym czasie, jednak mo偶e wi膮za膰 si臋 to ze zwrotem wydatk贸w, kt贸re przyjmuj膮cy zlecenie poni贸s艂 w celu jego nale偶ytego wykonania. Dodatkowo w razie odp艂atnego zlecenia zobowi膮zany jest ui艣ci膰 zleceniobiorcy cz臋艣膰 wynagrodzenia odpowiadaj膮c膮 dotychczas wykonanym czynno艣ciom. Natomiast je偶eli wypowiedzenie nast膮pi艂o bez wa偶nego powodu, powinien tak偶e naprawi膰 szkod臋. Przyjmuj膮cy zlecenie mo偶e je wypowiedzie膰 r贸wnie偶 w dowolnym momencie. Jednak je艣li jest ono odp艂atne, a wypowiedzenie nast膮pi艂o bez wa偶nego powodu, przyjmuj膮cy zlecenie jest odpowiedzialny za szkod臋. Ponadto, nie mo偶na zrzec si臋 z g贸ry uprawnienia do wypowiedzenia zlecenia z wa偶nych powod贸w m.in. choroba strony wypowiadaj膮cej, zmiana miejsca zamieszkania lub sytuacji 偶yciowej, nieudolno艣膰 zleceniobiorcy w wykonywaniu zlecenia.
O艣wiadczenie woli o wypowiedzeniu umowy nie wymaga 偶adnej szczeg贸lnej formy. Je偶eli jednak umowa-zlecenie zosta艂a zawarta na pi艣mie, to wypowiedzenie r贸wnie偶 powinno zosta膰 锄艂o偶one w takiej samej formie. Wypowiedzenie umowy nie musi by膰 uzasadnione, chyba 偶e strona wypowiada umow臋 z wa偶nych powod贸w, w贸wczas winno znale藕膰 si臋 uzasadnienie wypowiedzenia. Wypowiedzenie umowy-zlecenia powinno zawiera膰:
- dat臋 i miejsce 锄艂o偶enia wypowiedzenia,
- oznaczenie stron tj. imi臋, nazwisko, adres zamieszkania przyjmuj膮cego zlecenie oraz imi臋, nazwisko i adres zamieszkania lub nazwa i adres siedziby drugiej strony 鈥� zleceniodawcy,
- oznaczenie umowy, kt贸r膮 strona wypowiada 鈥� wypowiedzenie umowy-zlecenia,
- wskazanie powod贸w, dla kt贸rych strona wypowiada umow臋-zlecenie (je艣li przy wypowiedzeniu strony powo艂uj膮 si臋 na wa偶ne powody),
- podpis strony, kt贸ra wypowiada umow臋.
Kary za 艂amanie przepis贸w
Przede wszystkim umowa-zlecenie nie powinna zawiera膰 zapis贸w dotycz膮cych umowy o prac臋. W zwi膮zku z tym w umowie nie mo偶e by膰 wzmianki o obowi膮zkach zleceniobiorcy, a jedynie jasno sprecyzowany przedmiot umowy. Wykluczone s膮 r贸wnie偶 zapisy sugeruj膮ce, 偶e zleceniobiorcy b臋d膮 wydawane polecenia s艂u偶bowe oraz takie, kt贸re wskazuj膮, 偶e zlecenie wykonywane jest zadaniowo, w konkretnym miejscu pracy wyznaczonym przez pracodawc臋. W umowie-zleceniu powinien zosta膰 wskazany termin, do kt贸rego zlecenie b臋dzie wykonywane 鈥� umowa na czas nieokre艣lony jest bowiem charakterystyczna dla um贸w o prac臋.
Podobnie jest z wynagrodzeniem, kt贸re powinno by膰 wyp艂acane za wykonanie danego zlecenia oraz jego minimalna stawka godzinowa, zgodnie z nowymi zasadami, powinna wynosi膰 co najmniej 14,70 锄艂 brutto. Ka偶de odst臋pstwo od tych regu艂 mo偶e spowodowa膰, 偶e umowa-zlecenie uznana zostanie za stosunek pracy. Natomiast je艣li s膮d przy ewentualnym sporze uzna, 偶e zamiast umowy o prac臋, podpisano z pracownikiem umow臋-zlecenie, by unikn膮膰 koszt贸w pracowniczych, na pracodawc臋 mo偶e zosta膰 na艂o偶ona grzywna si臋gaj膮ca 30 tys. 锄艂. Do tego mog膮 doj艣膰 koszty op艂acenia sk艂adek na ubezpieczenie spo艂eczne (wraz z odsetkami), a tak偶e skutki pracownicze m.in. przyznanie pracownikowi prawa do urlopu, wyp艂ata za nadgodziny.