Polska gie艂da najlepsza na 艣wiecie w tym roku. Ale rynek kapita艂owy wci膮偶 gra ma艂膮 rol臋 w gospodarce. Eksperci, kt贸rzy wzi臋li udzia艂 w debacie na Europejskim Kongresie Gospodarczym wskazuj膮 kluczowe postulaty.

鈥� Podczas debaty o rynku kapita艂owym w ramach Europejskiego Kongresu Gospodarczego, eksperci z r贸偶nych obszar贸w rynku 鈥� od Gie艂dy Papier贸w Warto艣ciowych (GPW), przez fundusze inwestycyjne i private equity, depozyt papier贸w warto艣ciowych, po domy maklerskie i Polski Fundusz Rozwoju (PFR) 鈥� zmierzyli si臋 z pytaniem o to,聽co zrobi膰, aby rynek kapita艂owy odgrywa艂 wi臋ksz膮 rol臋 w polskiej gospodarce. Mimo 偶e, jak podkre艣li艂 prowadz膮cy debat臋 redaktor naczelny 足智彩赛果 Andrzej Stec, frekwencja na debacie by艂a ni偶sza ni偶 na panelach po艣wi臋conych obronno艣ci, co 艣wiadczy o wci膮偶 relatywnie ma艂ym zainteresowaniu tematem w艣r贸d menad偶er贸w i Polak贸w, dyskusja obfitowa艂a w konkretne diagnozy i postulaty. W debacie uczestniczyli:

• Tomasz Bardzi艂owski, prezes zarz膮du, 骋颈别艂诲补 Papier贸w Warto艣ciowych w Warszawie
• Pawe艂 Borys, partner zarz膮dzaj膮cy, prezes zarz膮du, MCI Capital TFI
• Jerzy Buzek, Partner, Assurance Markets Leader, EY Polska
• Mariusz Jaszczyk wiceprezes zarz膮du ds. finans贸w i rozwoju, Polski Fundusz Rozwoju SA
• Waldemar Markiewicz, prezes zarz膮du, Izba Dom贸w Maklerskich
• Ma艂gorzata Rusewicz, prezes zarz膮du, Izba Zarz膮dzaj膮cych Funduszami i Aktywami
• Maciej Trybuchowski, prezes zarz膮du, Krajowy Depozyt Papier贸w Warto艣ciowych i KDPW_CCP

足智彩赛果

Rynek kapita艂owy a oszcz臋dno艣ci Polak贸w 鈥� gdzie le偶y problem?

Tomasz Bardzi艂owski, prezes GPW, zacz膮艂 od optymistycznych danych: polska gie艂da w tym roku jest najlepsza na 艣wiecie, a indeks WIG osi膮gn膮艂 rekordowe poziomy, zbli偶aj膮c si臋 (w czasie sesji przebijaj膮c) symboliczny poziom 100 000 punkt贸w. Mimo to, zar贸wno on, jak i inni paneli艣ci, zwr贸cili uwag臋 na niski udzia艂 Polak贸w w tym sukcesie. Prezes Bardzi艂owski wskaza艂, 偶e g艂贸wnymi beneficjentami wzrost贸w s膮 inwestorzy zagraniczni, kt贸rzy odpowiadaj膮 za 70% obrot贸w na gie艂dzie. Problem le偶y w tym, 偶e oszcz臋dno艣ci Polak贸w, kt贸rych jest coraz wi臋cej, wci膮偶 w wi臋kszo艣ci le偶膮 na nieoprocentowanych depozytach bankowych, a nie trafiaj膮 na rynek kapita艂owy.

Kluczowe postulaty dla rozwoju rynku

Eksperci przedstawili szereg propozycji, kt贸re mog艂yby odmieni膰 t臋 sytuacj臋. Wiele z nich skupia艂o si臋 na聽reformie systemu emerytalnego i wzmocnieniu bazy inwestor贸w instytucjonalnych:

1. Przebudowa OFE:聽Pawe艂 Borys z MCI Capital TFI oraz Waldemar Markiewicz z Izby Dom贸w Maklerskich i Ma艂gorzata Rusewicz z Izby Zarz膮dzaj膮cych Funduszami i Aktywami zgodnie wskazywali na konieczno艣膰 uregulowania kwestii Otwartych Funduszy Emerytalnych (OFE).聽G艂贸wnym postulatem by艂o zlikwidowanie tzw. "suwaka bezpiecze艅stwa", kt贸ry powoduje stopniowe przenoszenie aktyw贸w z OFE do Funduszu Ubezpiecze艅 Spo艂ecznych (FUS), co skutkuje ich ubytkiem z rynku kapita艂owego. Pawe艂 Borys i Waldemar Markiewicz opowiadali si臋 wr臋cz za przekszta艂ceniem OFE w w pe艂ni prywatne instytucje, np. w formie Indywidualnych Kont Emerytalnych (IKE), cho膰 Ma艂gorzata Rusewicz dopuszcza艂a inne 艣cie偶ki doj艣cia, byle aktywa OFE nie znika艂y z rynku. Mariusz Jaszczyk z PFR podkre艣li艂, 偶e pieni膮dze w OFE s膮 zarz膮dzane przez prywatne instytucje.
2. Wzmocnienie PPK:聽Pawe艂 Borys i Ma艂gorzata Rusewicz postulowali dalsze wzmacnianie Pracowniczych Plan贸w Kapita艂owych (PPK), kt贸re Pawe艂 Borys uzna艂 za produkt o prawid艂owych fundamentach, a Mariusz Jaszczyk, jako operator systemu, przedstawi艂 pozytywne statystyki dotycz膮ce wzrostu uczestnictwa i 艣rednich st贸p zwrotu w tym roku (ponad 6,5% 艣rednio od pocz膮tku roku). Wyzwania to zwi臋kszenie partycypacji w sektorze publicznym i ma艂ych/艣rednich firmach.
3. Aktywacja kapita艂u instytucjonalnego w private equity:聽Pawe艂 Borys postulowa艂 uruchomienie pieni臋dzy z funduszy emerytalnych i ubezpieczeniowych, aby sta艂y si臋 aktywnymi inwestorami na rynku prywatnym (private equity, fundusze strukturalne, infrastrukturalne), widz膮c rynek kapita艂owy jako ca艂o艣膰, obejmuj膮c膮 Venture Capital (VC), Private Equity (PE) i rynek publiczny.

Inne wa偶ne postulaty dotyczy艂y聽otoczenia rynkowego i inwestor贸w indywidualnych:

1. Stabilno艣膰 i uproszczenie regulacji:聽Jerzy Buzek z EY Polska oraz Maciej Trybuchowski z KDPW podkre艣lali potrzeb臋聽stabilno艣ci regulacji i niezmieniania strategii zbyt cz臋sto, co szkodzi wszystkim uczestnikom. Maciej Trybuchowski, reprezentuj膮cy obszar us艂ug posttransakcyjnych, wskaza艂, 偶e stan regulacji w jego obszarze jest obecnie wystarczaj膮cy i bezpieczny. Wielu panelist贸w wskazywa艂o na聽nadmiern膮 regulacj臋聽("gold plating") w Polsce w por贸wnaniu do standard贸w UE (np. obszerno艣膰 raport贸w kwartalnych, liczba w膮tk贸w w raportach) oraz na poziomie europejskim (np. Retail Investment Strategy Package, testy adekwatno艣ci MiFID). Pawe艂 Borys i Ma艂gorzata Rusewicz sugerowali, 偶e deregulacja powinna i艣膰 w parze z聽wi臋ksz膮 samoregulacj膮 bran偶y聽i dbaniem o standardy. Tomasz Bardzi艂owski doda艂, 偶e jako艣膰 s膮downictwa ma znaczenie dla ograniczenia regulacji 鈥� wskaza艂 na przyk艂ad, gdzie fundusz PE wycofuje si臋 z Polski z powodu 13-letniej walki s膮dowej.
2. Zach臋ty podatkowe i popularyzacja:聽Tomasz Bardzi艂owski i Waldemar Markiewicz podkre艣lili, 偶e聽polityka podatkowa powinna zach臋ca膰 do inwestowania i premiowa膰 za ryzyko. Prezes GPW wymieni艂 rozpowszechnianie rozwi膮za艅 takich jak IKE i IKZE jako spos贸b na przyci膮gni臋cie inwestor贸w detalicznych, kt贸rzy daj膮 p艂ynno艣膰 na gie艂dzie. Ma艂gorzata Rusewicz okre艣li艂a potencjaln膮 kwot臋 woln膮 od podatku od inwestycji jako wa偶ny, cho膰 nie milowy krok, najbardziej oczekiwany przez inwestor贸w indywidualnych, kt贸ry powinien by膰 cz臋艣ci膮 szerszego pakietu zmian.
3. Poprawa komunikacji i wiarygodno艣ci:聽Jerzy Buzek wskaza艂 na kluczowe znaczenie聽wiarygodno艣ci i poprawnej komunikacji聽mi臋dzy wszystkimi uczestnikami rynku dla budowania zaufania. Zwr贸ci艂 uwag臋 na d艂ugi czas publikacji raport贸w rocznych przez polskie sp贸艂ki (kwiecie艅) w por贸wnaniu do rynk贸w dojrza艂ych (stycze艅/luty w USA), du偶膮 liczb臋 korekt sprawozda艅 i zastrze偶e艅 audytor贸w. Cho膰 regulacje s膮 podobne, nad tymi aspektami trzeba pracowa膰 kulturowo, a presja powinna i艣膰 od komitet贸w audytu i inwestor贸w.
4. Rozw贸j ekosystemu i przyci膮ganie sp贸艂ek:聽Tomasz Bardzi艂owski wspomnia艂 o potrzebie wspierania po艣rednik贸w finansowych (biur maklerskich) i inicjatywach takich jak聽聽maj膮cych wspiera膰 polskie fundusze PE krajowym kapita艂em, co ma zwi臋kszy膰 liczb臋 sp贸艂ek gotowych do debiutu gie艂dowego. Wskaza艂 te偶 na konieczno艣膰 poprawy praktyk nadzorczych w celu przyspieszenia i usprawnienia procesu dopuszczania sp贸艂ek do obrotu. Waldemar Markiewicz sceptycznie odni贸s艂 si臋 do mo偶liwo艣ci, by domy maklerskie w ramach grup bankowych skutecznie przekona艂y klient贸w do rynku kapita艂owego, argumentuj膮c, 偶e bankom trudno pogodzi膰 ryzyko rynku z ochron膮 depozyt贸w.

Por贸wnanie z innymi rynkami i perspektywy

Pawe艂 Borys przedstawi艂聽Szwecj臋 jako wzorzec聽鈥� kraj o mniejszym PKB i populacji ni偶 Polska, ale z kapitalizacj膮 rynku publicznego stanowi膮c膮 150% PKB, z globalnymi markami notowanymi na gie艂dzie (Spotify, H&M, Volvo) i 500 aktywnymi funduszami PE (wobec ok. 5 w Polsce). To pokazuje potencja艂 Polski, kt贸ra jest ju偶 du偶膮 gospodark膮 z du偶膮 ilo艣ci膮 oszcz臋dno艣ci, ale pieni膮dze s膮 w "z艂ych miejscach".

Waldemar Markiewicz skrytykowa艂 koncepcj臋 "jednego rynku" w Europie (Unia Oszcz臋dno艣ci Inwestycji) lansowan膮 przez Komisj臋 Europejsk膮, argumentuj膮c, 偶e jest聽kontrproduktywna dla celu finansowania ma艂ych i 艣rednich przedsi臋biorstw, kt贸re potrzebuj膮 lokalnego kapita艂u. Marginalizacja lokalnych gie艂d, takich jak GPW, os艂abi艂aby ich si艂臋 wspierania polskiej gospodarki i finansowania innowacji, a Polska potrzebuje wzrostu produktywno艣ci i innowacyjno艣ci. Tomasz Bardzi艂owski doda艂, 偶e narodowe gie艂dy s膮 potrzebne, poniewa偶 lokalne sp贸艂ki (np. PKWP, 175. w Europie, czy 20. polska sp贸艂ka w 600. setce europejskich) by艂yby zbyt ma艂e, by zainteresowa膰 si臋 nimi na du偶ym, zunifikowanym rynku. Broni艂 te偶 udzia艂u skarbu pa艅stwa w GPW, kt贸ry zapewnia, 偶e gie艂da pozostaje warszawska i wspiera lokalny rynek.

Wyzwania i szanse

Uczestnicy debaty poruszyli te偶 inne, interesuj膮ce tematy:

• Brak nowych emitent贸w M艢P:聽Tomasz Bardzi艂owski wskaza艂, 偶e ma艂e i 艣rednie firmy nie pchaj膮 si臋 na gie艂d臋 z powodu przeregulowania i trudno艣ci w skalowaniu biznesu, ale doda艂, 偶e sp贸艂ki ju偶 notowane korzystaj膮 z rynku, bij膮c rekordy emisji wt贸rnych.
• Handel algorytmiczny i T+1:聽Waldemar Markiewicz om贸wi艂 handel algorytmiczny, widz膮c w nim zar贸wno plusy (rotacja aktyw贸w) jak i minusy (potencjalne "drenowanie" rynku). Maciej Trybuchowski potwierdzi艂, 偶e przej艣cie na rozliczanie transakcji w trybie T+1 w ca艂ej UE nast膮pi w pa藕dzierniku 2027 r.. Cho膰 technicznie proste, jest to wyzwanie dla uczestnik贸w i niekoniecznie samo w sobie rozwinie rynek, cho膰 upodobni go do szybszych rynk贸w, np. kryptowalut.
• Inwestor indywidualny:聽Ma艂gorzata Rusewicz zauwa偶y艂a, 偶e Polacy s膮 spo艂ecze艅stwem zachowawczym, boj膮cym si臋 ryzyka, preferuj膮cym lokaty i obligacje. M艂odsze pokolenia cz臋sto interesuj膮 si臋 kryptowalutami, a nie tradycyjnym rynkiem, cho膰 starsi (40+) zaczynaj膮 szuka膰 dywersyfikacji. Waldemar Markiewicz sceptycznie oceni艂 potencja艂 inwestycyjny m艂odych, kt贸rzy trac膮 na instrumentach typu CFD/krypto (80% 30-latk贸w wed艂ug danych KNF). Z sali pad艂 jednak przyk艂ad pozytywnej edukacji przez praktyk臋, kt贸ra zaanga偶owa艂a m艂odych w inwestowanie na GPW. Podkre艣lono potrzeb臋 edukacji.

Podsumowanie

Mimo 偶e polski rynek kapita艂owy, a w szczeg贸lno艣ci GPW, notuje w tym roku 艣wietne wyniki, eksperci s膮 zgodni:聽jego rola w gospodarce jest wci膮偶 zbyt ma艂a. Kluczowe dla jej zwi臋kszenia jest przede wszystkim聽uwolnienie i skierowanie krajowych oszcz臋dno艣ci na rynek, co wymaga聽pilnej reformy systemu emerytalnego (OFE i PPK). R贸wnie wa偶ne jest stworzenie bardziej przyjaznego otoczenia dla inwestor贸w indywidualnych (zach臋ty podatkowe, edukacja, uproszczenie dost臋pu) oraz dla sp贸艂ek (stabilno艣膰 i racjonalizacja regulacji, poprawa komunikacji i wiarygodno艣ci). Cho膰 wyzwania s膮 znacz膮ce, paneli艣ci dostrzegaj膮 potencja艂 do rozwoju i szans臋 na stanie si臋 regionalnym centrum finansowym w Europie 艢rodkowo-Wschodniej, tym bardziej, 偶e klimat polityczny dla rynku kapita艂owego jest obecnie oceniany jako bardzo dobry.

殴谤贸诲艂辞: