Malawi od ponad dw贸ch lat domaga si臋 309 mld dolar贸w niezap艂aconych podatk贸w i tantiem od ameryka艅skiej firmy za rubiny i szafiry, kt贸re wyeksportowa艂a z po艂udniowoafryka艅skiego kraju w ci膮gu minionych kilkunastu lat - przypomnia艂 w rozmowie z BBC prokurator generalny tego kraju Thabo Chakaka Nyirenda.
W lipcu 2022 r. Nyirenda na polecenie rz膮du wys艂a艂 pismo do Columbia Gem House, w kt贸rym zarzuci艂, 偶e ameryka艅ska firma g贸rnicza od 2008 r. nie zap艂aci艂a podatku od sprzeda偶y rubin贸w i szafir贸w wydobytych w kopalni Chimwadzulu nieopodal miasta Ntcheu. Na uregulowanie nale偶no艣ci ameryka艅ska firma dosta艂a w贸wczas 30 dni.
Columbia Gem House, dzia艂aj膮ca w Malawi poprzez swoj膮 sp贸艂k臋 zale偶n膮 Nyala Mines, zap艂aci艂a zaledwie 600 dolar贸w podatku przy szacowanych przychodach w wysoko艣ci 24 mld dolar贸w - t艂umaczy艂 przed dwoma laty Nyirenda. A w grudniu bie偶膮cego roku w rozmowie z podcastem BBC Focus on Africa przypomnia艂, 偶e firma ta zani偶a艂a warto艣膰 rubin贸w, kt贸re eksportowa艂a z Malawi.
"Kwota, kt贸rej si臋 domagamy, obejmuje oczywi艣cie tak偶e odsetki za tych kilkana艣cie lat" - doda艂.
W艂adze Malawi 偶膮daj膮 r贸wnie偶 4 mld dolar贸w od francuskiego giganta gazowego TotalEnergies z niezap艂aconych przychod贸w z umowy o magazynowaniu ropy naftowej oraz 9,5 mln dolar贸w od tureckiej firmy tytoniowej Star Agritech.
Wszystkie trzy firmy nie zgadzaj膮 si臋 z tymi roszczeniami. Columbia Gem House, kt贸ra jest firm膮 rodzinn膮, stwierdzi艂a w rozmowie z BBC, 偶e "przestrzega uczciwych praktyk handlowych" i odrzuci艂a roszczenie jako "bezpodstawne i znies艂awiaj膮ce".
TotalEnergies odm贸wi艂 brytyjskiej stacji komentarza, a Star Agritech zaprzeczy艂, 偶e jest winien jakiekolwiek pieni膮dze.
Cho膰 od wys艂ania listu z 偶膮daniem sp艂aty d艂ugu min臋艂y dwa lata Malawi nie rezygnuje i zapowiada wszcz臋cie krok贸w prawnych przeciwko unikaj膮cym zap艂aty firmom i powi膮zanym z nimi osobom.
Kwota prawie 310 mld dolar贸w, kt贸rej zap艂acenia domaga si臋 rz膮d Malawi jest niemal 300 razy wi臋ksza od d艂ugu narodowego tego kraju wynosz膮cego oko艂o 1,2 mld dolar贸w i 22 razy wi臋ksza od produktu krajowego brutto (PKB) wynosz膮cego 14 mld dolar贸w.
Tadeusz Brzozowski (PAP)
tebe/ sp/
