Rynek biodegradowalnych tworzyw sztucznych do 2031 roku ponad trzykrotnie zwi臋kszy swoje obroty. R贸wnie偶 tworzywa biopochodne s膮 coraz cz臋艣ciej rozwijane i聽wykorzystywane. Cho膰 rynki na 艣wiecie notuj膮 dynamiczny rozw贸j, nap臋dzany nie聽tylko 艣wiadomo艣ci膮 klient贸w, ale te偶 surowymi przepisami 艣rodowiskowymi, w聽Polsce ten potencja艂 jest wykorzystywany szcz膮tkowo. Tymczasem biotworzywa mog膮 z聽powodzeniem zast膮pi膰 wi臋kszo艣膰 materia艂贸w syntetycznych.
- Biotworzywa s膮 termoplastami, z聽kt贸rych mo偶na wykonywa膰 produkty bardzo zbli偶one do tych, kt贸rymi si臋 otaczamy na co dzie艅, tylko maj膮 jedn膮 z聽dw贸ch albo 艂膮cznie dwie cechy: mog膮 by膰 biopochodne, czyli wykonane z聽surowc贸w odnawialnych, i聽mog膮 by膰 r贸wnie偶 biodegradowalne. Biodegradacja jest procesem, kt贸ry naoko艂o nas wyst臋puje. W rozumieniu biotworzyw obejmuje ona a偶聽osiem, by膰 mo偶e nawet dziewi臋膰 艣rodowisk, w聽kt贸rych zachodzi. M贸wimy o聽kompostowaniu, mo偶e kompostowaniu przydomowym, biodegradacji w聽艣rodowisku otwartym, a mo偶e pod ziemi膮, a mo偶e w聽wodzie morskiej, s艂odkiej, w聽ko艅cu w聽organizmie cz艂owieka czy oczyszczalni 艣ciek贸w. Ka偶de z聽tych 艣rodowisk charakteryzuje si臋 swoistym pH i聽warunkami, wi臋c za ka偶dym razem m贸wi膮c o聽biodegradacji w聽kontek艣cie biotworzyw, trzeba podkre艣li膰, w聽jakim 艣rodowisku ta biodegradacja ma zaj艣膰 -聽wyja艣nia w聽rozmowie z聽agencj膮 Newseria Wojciech Pawlikowski, prezes zarz膮du Noweko. - Rynek biotworzyw biopochodnych w聽relacji do biotworzyw biodegradowalnych, niezale偶nie od 艣rodowiska, w聽kt贸rym te tworzywa b臋dziemy stosowa膰, ro艣nie i聽w tym momencie jest przewa偶aj膮cy.
Z danych opublikowanych przez聽European Bioplastics wynika, 偶e globalna zdolno艣膰 produkcyjna biotworzyw ma wzrosn膮膰 z聽oko艂o 2,47 mln t w聽2024 roku do oko艂o 5,73 mln t w聽2029 roku.
- W艣r贸d 10 najwi臋kszych firm chemicznych 艣wiata a偶聽dziewi臋膰 ju偶 zaj臋艂o si臋 produkcj膮 biotworzyw. Pokazuje to, 偶e z聽jednej strony biotworzywa s膮 swego rodzaju zielon膮 twarz膮 wielu koncern贸w chemicznych. Z drugiej strony jest to odpowied藕 na oczekiwania konsument贸w. Prosz臋 pami臋ta膰 o聽tym, 偶e wesz艂o sporo dyrektyw, w聽tym nie聽tak dawno wprowadzono, co prawda z聽dwuletnim op贸藕nieniem, rozporz膮dzenie tzw. SUP, czyli dotycz膮ce produkt贸w jednorazowego u偶ycia, i聽za tym id膮 jednak oczekiwania spo艂eczne, kt贸re biotworzywa 艂膮cz膮 z聽szeroko rozumian膮 ekologiczno艣ci膮. Biotworzywa s膮 tym segmentem, kt贸ry nie聽tylko w聽rozumieniu eksperckim, ale r贸wnie偶 spo艂ecznym powinien i聽prawdopodobnie b臋dzie zdobywa艂 coraz wi臋ksz膮 popularno艣膰 -聽dodaje Wojciech Pawlikowski.
Pierwszym z聽kluczowych czynnik贸w nap臋dzaj膮cych rozw贸j b臋d膮 surowe przepisy 艣rodowiskowe. Wspomniana ju偶 dyrektywa Unii Europejskiej w聽sprawie tworzyw sztucznych jednorazowego u偶ytku wymaga zmniejszenia liczby tego typu produkt贸w i聽promuje biodegradowalne alternatywy. Wed艂ug Komisji Europejskiej dyrektywa ta ma na celu zmniejszenie emisji ekwiwalentu CO2 o聽3,4 mln t.
- Rozw贸j biotworzyw jest 艣ci艣le powi膮zany i聽z sam膮 produkcj膮 tradycyjnych tworzyw sztucznych, jak i聽z tym, w聽jaki spos贸b regulacje unijne kszta艂tuj膮 t臋 polityk臋. Nale偶y wzi膮膰 pod uwag臋, 偶e biotworzywa s膮 na razie w聽dalszym ci膮gu dro偶sz膮 alternatyw膮 dla聽tworzyw sztucznych, st膮d przewa偶nie, je偶eli kto艣 si臋 decyduje na biotworzywa, idzie jednym z聽dw贸ch kierunk贸w: albo s膮 to w艂a艣nie wybory legislacyjne, kt贸re s膮 narzucone, albo w艂asne preferencje, wybory, nazwijmy je, ekologiczne - m贸wi prezes Noweko. - Szacuje si臋, 偶e rynek tworzyw sztucznych tradycyjnych rozwija si臋 aktualnie w聽tempie oko艂o 3-4 proc. rocznie, podczas gdy rynek biotworzyw rozwija si臋 w聽tempie oko艂o 23-24 proc. rok do roku, wi臋c to pokazuje t臋 dynamik臋 zmian.
Jak podkre艣la, w聽Polsce jest to w聽dalszym ci膮gu rynek raczkuj膮cy.
- Mamy g艂臋bok膮, si臋gaj膮c膮 mniej wi臋cej lat 70., tradycj臋 produkcji wyrob贸w z聽tradycyjnych tworzyw sztucznych, a biotworzywa s膮 w聽dalszym ci膮gu z聽jednej strony postrzegane jako konkurencja dla聽tradycyjnych tworzyw sztucznych, z聽drugiej strony nie聽mamy rynku, nie聽mamy regulacji i聽przede wszystkim brakuje wiedzy, informacji w艣r贸d konsument贸w, kt贸rzy mogliby w聽spos贸b 艂atwy rozumie膰, czym s膮 biotworzywa, rozpoznawa膰 je i聽znale藕膰 dla聽nich zastosowanie. St膮d rzek艂bym, 偶e rynek si臋 rozwija, ale bardzo opornie -聽ocenia Wojciech Pawlikowski.
Tymczasem r贸wnie偶 europejskie firmy inwestuj膮 w聽rozwi膮zania, kt贸re mog膮 zrewolucjonizowa膰 podej艣cie do biotworzyw. Holenderski Avantium zawar艂 ju偶 16 um贸w na odbi贸r PEF - nadaj膮cego si臋 do recyklingu polimeru ro艣linnego, kt贸ry mo偶e zast膮pi膰 PET, znany z聽butelek na napoje. W gronie odbiorc贸w znalaz艂y si臋 koncerny takie jak Carlsberg, Royal Vezet, LVMH czy Kvadrat.
- Biotworzywa mog膮 w聽bardzo du偶ej cz臋艣ci zast膮pi膰 nam tworzywa sztuczne. M贸wimy tutaj o聽potencjale by膰 mo偶e 200, a mo偶e 300 mln t聽-聽wskazuje Wojciech Pawlikowski. -聽Zale偶nie od tego, jakie zastosowanie chcieliby艣my znale藕膰, takie typy - biopochodne i聽biodegradowalne - b臋dziemy wykorzystywa膰. Tam, gdzie w艂a艣ciwo艣ci膮 b臋dzie biodegradowalno艣膰, b臋dziemy wykorzystywa膰 surowce biodegradowalne. Przyk艂adem jest medycyna - nici i聽implanty, kt贸re s膮 absorbowane przez聽organizm. Tam, gdzie b臋dzie to biopochodno艣膰, mamy s艂ynne przyk艂ady zastosowania w聽budownictwie. Ju偶 w聽1930 roku Henry Ford budowa艂 z聽konopi elementy samochodu. Mo偶liwo艣膰 wykorzystywania i聽zast臋powania tradycyjnych tworzyw sztucznych i聽r贸wnie偶 budowania nowych obszar贸w jest bardzo du偶a.
